dinsdag 27 maart 2007

Autootjes ruilen

Eén van de kindjes van de klas had Wouter een autootje gegeven, een coole zwarte Viper, waar met Tipp-Ex witte lijnen waren op geschilderd. Normaal staan we ruilen van speelgoed niet toe, omdat je niet weet waar het eindigt, maar hij was echt heel blij met deze blijk van sociaal vertrouwen, en eigenlijk gunden we het hem wel.

Onmiddellijk begon hij met het 'tunen' van de auto. Gouden plakkertjes op de bumpers, een uitgesneden gouden '02' voor op de zijkant... alles erop en eraan (foto volgt). Uren was hij daarmee zoet. Je zou het niet verwachten van een ADHD-er, maar typisch is wel dat hij zich volledig verliest in activiteiten die hem écht boeien.

Als je hem vraagt wat hij later wil worden, antwoordt hij steevast: tuner van auto's. Of misschien kunstenaar. Soms vraagt hij of hij met zijn tekeningen op de oprit mag gaan zitten, om ze te 'verkopen aan de voorbijgangers'. We gniffelen dan eens - we wonen immers in een doodlopende straat - maar zijn tegelijk wel trots op zijn zin voor initiatief, ook al heeft het een sterk materiële en opportunistische inslag. Die jongen gaat het nog maken in zijn leven, hahaha!

vrijdag 16 maart 2007

De leeuw van Pieter

Setting: onze woonkamer. Op het toneel: Wouter (diertje), Pieter (jongetje) en papa (verteller). Toeschouwers: mama en de oma van papa.

Pieter is een klein jongetje dat op reis gaat naar Afrika, want hij wil graag een fotootje maken van een leeuw. Hij ziet een diertje. Is het een leeuw? O nee! Het is een slang. Pieter wil geen foto maken van een slang. Hij wil alleen maar een foto maken van een leeuw. Pieter kijkt rond. O kijk, daar is nog een diertje. Is het een leeuw? Néé, het is een olifant. Pieter wil geen foto maken van een olifant. Hij wil alleen maar een foto maken van een leeuw. Pieter kijkt rond. O kijk, daar is nog een diertje. Is het een leeuw? Néé, het is een krokodil.

Pieter roept: "Néé, nu komt de aap!!!"
Wouter antwoordt: "Maar ik wil geen aap zijn, ik wil een krokodil zijn."
Pieter roept terug: "Eérst was er een slang, dan een olifant en dan een aap!"
(Heb ik al gezegd dat Pieter wel héél erg vasthangt aan structuur?)

Wouter roept nu ook: "Maar een krokodil is toch óók een diertje dat geen leeuw is!"
(En daar heeft hij natuurlijk een punt. Maar wij willen het toneeltje verder zien, dus vragen we aan Wouter om toch maar even een aap te zijn. Wouter weigert. Een krokodil is éven goed als een aap. Waarom moet Pieter wéér eens zijn zin krijgen?
Wouter vliegt op de trap (time-out) omwille van zijn onbeschoft gedrag bij deze mededeling. Pieter krijgt hierdoor het foute signaal, hij denkt dat hij gelijk krijgt. Dit loopt uit de hand! We leggen aan Pieter uit dat Wouter eigenlijk gelijk heeft. Maar Pieter blijft voet bij stuk houden: op het schooltoneeltje was er éérst een slang, dan een olifant en dan een aap. Wouter moet het toneeltje goed spelen!
We roepen Wouter terug uit zijn time-out. Vragen hem vriendelijk of hij nu bereid is om wel een aap te zijn. Een aap is immers even goed als een krokodil. Hij antwoordt niet maar zet zich klaar om terug een diertje te spelen.)

Pieter kijkt rond. O kijk, daar is nog een diertje. Is het een leeuw? Néé, het is een kroko...

"Wouter! Waarom ben je nu weer een krokodil?" vragen we verbaasd.
"Maar een krokodil is toch even goed als een aa-aap!" herhaalt Wouter.
"Ja, Wouter, dat weten we ook, maar was dat de afspraak?"
Hij aarzelt, hij weet dat hij de indruk heeft gewekt een aap te zullen zijn.
"Ga je nu een aap zijn, of moet papa jouw dierenrol overnemen?"
Nu aarzelt hij nog meer, hij wil zijn punt bewijzen, niet van het toneel geshot worden. We zetten hem terug op de trap, zeggen hem dat we op hem zullen wachten en als hij bereid is om een aap te zijn, dat hij mag terugkomen. Niet veel later verschijnt hij weer.

Pieter kijkt rond. O kijk, daar is nog een diertje. Is het een leeuw? Néé, het is een ááp! (O, verrassing) Pieter wil geen foto maken van een aap. Pieter kijkt rond. O kijk, daar is nog een diertje. Is het een leeuw? (Wouter geeft een overtuigend gebrul ten beste) Ja, het is een leeuw! Snel maakt Pieter een foto van de leeuw. Kijk eens wat een mooie foto hij heeft gemaakt!

The End

donderdag 15 maart 2007

Stagegevolgen

Een opleiding tot leerkracht lager onderwijs, daar hoort natuurlijk ook stage bij, inclusief lesgeven, lesvoorbereidingen maken, feedback in ontvangst nemen, zelf reflecties schrijven, een stagelogboek samenstellen, noem maar op. Genoeg te doen dus. Het is bijgevolg stilletjes geweest op deze blog de laatste weken, in schril contrast met de hoeveelheid stilte thuis, want geluid is zoals altijd nogal nadrukkelijk aanwezig.

Zelf heb ik het gevoel dat de stage - redelijk - goed verloopt. Zoals mijn stagebegeleider zei: het is blijft een leerproces, met het bijhorende vallen en weer opstaan. Vorig weekend had ik een dipje, maar nu gaat het alweer beter. Intussen heb ik drie van de vijf vereiste halve dagen achter de rug en heb ik deze morgen mijn laatste lesvoorbereiding ingediend. Morgen volgt een tussentijds evaluatiegesprek met mijn hoofdstagebegeleider. Ik ben benieuwd.

Als gevolg van de stage moet ik de laatste tijd de kindjes vaak alleen - te voet - naar school sturen. Het is maar 500 m ver, maar ze moeten wel twee keer oversteken. Wouter draagt dan verantwoordelijkheid over Pieter, en hij néémt die ook. Pieter krijgt op het hart gedrukt dat hij goed naar Wouter moet luisteren, want dat die al veel geleerd heeft over veiligheid in het verkeer. Het enige wat minder goed loopt, is dit: als Wouter zich ineens bedenkt dat hij nu baas mag spelen, pikt Pieter dat - uiteraard - niet (hoe zou je zelf zijn). Hoewel het een gedwongen zelfstandigheid is, loopt het tot hiertoe ook prima.

Wat moeilijker is voor ons allemaal is dat we meer dan een half uur vroeger moeten vertrekken 's morgens... Iedereen uit zijn gewone doen natuurlijk. Het is moeilijk om vooral Pieter op tijd klaar te krijgen. Als hij zo vroeg uit zijn bed moet, gaat hij in staking, dat doet hij niets meer, tenzij ik hem help. Dus moet ik dat mee incalculeren - ofwel het helpen, ofwel het "gevecht" ertegen - en moeten we dus nóg vroeger opstaan. Donderdagochtend heb ik hen voor hun inspanningen beloond: Wouter mocht op zijn rollerskates naar school, Pieter op zijn klein fietsje. Ze waren in de wolken.

Wouter vraagt ook bijna iedere dag om een spelletje te spelen. Het is alsof hij voelt dat ik niet zoveel tijd meer heb, en zich ervan wil verzekeren dat hij wel degelijk nog meetelt. Vaak ga ik op zijn vraag in, even vaak niet, maar steeds leg ik hem uit wat ik nog moet doen waardoor het niet lukt. Hij aanvaardt het dan wel.

Ik zal toch blij zijn als het achter de rug is en we terug in ons "normale" ritme kunnen vervallen. Want niet alleen de kindjes hebben dat nodig, ook ikzelf heb erg veel behoefte aan rustig wakker worden en niet te veel te doen te hebben in het begin van de dag.

donderdag 8 maart 2007

ADHD-literatuur

Een overzicht van de literatuur die beschikbaar is over ADHD en aanverwante onderwerpen.

Algemene lectuur:

  • Baert, Karl. ADHD: op één spoor?
  • Balans. Kinderen met ADHD. Aandachts- en concentratiestoornissen, hyperactiviteit, impulsiviteit. Folder.
  • Balans. Kinderen met ADD. Stoornissen in de functies van aandacht, concentratie en gedragsuitvoering. Folder.
  • Barkley, Russell A. Opstandige kinderen. (Oorspronkelijke titel: ADHD and the nature of self-control).
  • Centrum Zit Stil. Maak kennis met ADHD. ADHD als het nooit rustig wordt in je hoofd. Kennismakingsbrochure.
  • Centrum Zit Stil. ADD bij kinderen en jongeren. Antwoorden op veel voorkomende vragen over ADD. Brochure.
  • Centrum Zit Stil. ADHD en medicatie. Een overzicht van de medicatie die beschikbaar is voor personen met ADHD. Brochure.
  • Centrum Zit Stil. ADHD, een complex verhaal (deel 1, 2 en 3). Een overzichtelijk naslagwerk waarin men snel kennis maakt met de verschillende aspecten van bekende ontwikkelingsstoornissen, gedragsproblemen en leermoeilijkheden. 3 brochures.
  • De Backer, Hermien. ADHD? Laat je niets wijsmaken!
  • Koning Boudewijnstichting. Mijn bijzonder brein. Grote en kleine vragen over ons brein en alles wat daarmee samenhangt. Brochure.
  • Quinn, P. en Nadeau, Kathleen. ADHD bij vrouwen.
  • Timmerman, Kaat. Kinderen met aandachts- en werkhoudingsproblemen.

Voor kinderen en jongeren met ADHD:

  • Centrum Zit Stil. Brieven van Daan (deel 1 en 2). Leesvoer voor jongens en meisjes met ADHD of ADD. 3 brochures. 8+
  • Cogenbach, Caroline. Stijn de Trein. 4+
  • Delfos, Martine. Ze vinden me druk! Over drukke kinderen en ADHD. 6+
  • Dieltiens, Kristien. Er zit een leeuw in mij. 5+
  • Gantos, Jack. Joey slikte zijn sleutel in. 9+
  • Poncelet, Pascale. Herman, of het wonderlijke verhaal van een hyperactief jongetje. 4+ (Oorspronkelijke titel: Herman, ou la merveilleuse histoire d'un petit garçon hyperactif)
  • Vanden Heede, Sylvia. In mijn kop staat alles op zijn hoofd. 11+

Voor volwassenen met ADHD:

  • Nadeau, Kathleen. Aandacht? Een kopzorg. Gids voor volwassenen met concentratieproblemen.
Voor ouders van kinderen met ADHD:

  • Barkley, Russell A. Diagnose ADHD. Een gids voor ouders en hulpverleners.
  • Centrum Zit Stil. ADHD en (helpen) leren. Studiebegeleiding van kinderen en jongeren met ADHD. Brochure.
  • Centrum Zit Stil. ADHD en drugs. Preventief adolescenten helpen om 'wijs' om te gaan met genotsmiddelen. Brochure.
  • Centrum Zit Stil. Adolescenten en ADHD. Voor ouders, leraren en jongeren. Brochure.
  • Centrum Zit Stil. Kleuterbrochure. Voor ouders en kleuterleid(st)ers. Brochure.
  • Centrum Zit Stil. Met ADHD op kamp. Wat kunnen ouders vertellen aan de groepsleiding over de problematiek van ADHD bij hun kind? Welke tips en adviezen zijn belangrijk? Brochure.
  • Centrum Zit Stil. Schoolbrochure. Voor ouders en leraren van kinderen in de lagere school. Brochure.
  • Compernolle, Theo en Doreleyers, Theo. Zit stil! Handleiding voor het opvoeden van overbeweeglijk kinderen.
  • Dekker, Anne. Ze noemen het AD(H)D. Lotgevallen van een moeder en haar kind.
  • Hopman, Genoveva. Ik wilde alleen maar rust! Ervaringsverhalen uit de omgeving van een ADHD-kind.
  • Jeninga, John. Tel eerst even tot 10.
  • Jeninga, John. Zit nu eens even stil. Omgaan met ADHD.
  • Paternotte, Arga en Buitelaar, Jan. Het is ADHD. Alles over de kenmerken, diagnose, behandeling en aanpak, thuis en op school.
  • Paternotte, Arga. Wacht even... Kinderen met ADHD/ADD thuis en op school.
  • Vaessen, Giel. Een wervelkind. Praktisch handboek voor ouders van kinderen met ADHD, een pittig temperament of tegendraads gedrag.
  • van der Veen-Mulders, L. e.a. Sociaal onhandig. De opvoeding van kinderen met PDDNOS en ADHD.
  • van Lieshout, Triex. Praktische tips voor de opvoeding van kinderen met ADHD. Richtlijnen voor ouders, leraren en begeleiders.
  • Vereyen, Fabienne. Mama, mijn hoofd is zo vol. Jasper, kind vol onvoorspelbaarheden.
Voor ouders (opvoedkunde):

  • Compernolle, Theo e.a. Alles went, ook een adolescent. Wegwijzer bij het opvoeden van jongeren.
  • Driesen, Ludo. (Hoe minder) straffen?
  • Glorieux, Peter. Gevraagd: 'superouders'. Als opvoeden niet loopt zoals je het wenst.
  • Peerlings, Wendy. Hoe breng ik mijn kind (en mezelf) structuur bij? Een gids voor ouders, leerkrachten en hulpverleners.
  • Wiltink, Hetty. Ik kan het! Faalangst overwinnen.
Voor leerkrachten:

  • Centrum Zit Stil. Adolescenten en ADHD. Voor ouders, leraren en jongeren. Brochure.
  • Centrum Zit Stil. Kleuterbrochure. Voor ouders en kleuterleid(st)ers. Brochure.
  • Centrum Zit Stil. Schoolbrochure. Voor ouders en leraren van kinderen in de lagere school. Brochure.
  • Bollaert, Rita. Zit stil! Op school. Omgaan met ADHD in de klas.
  • Bollaert, Rita en Derudder, Marc. Tieners! Zit stil op school. Omgaan met ADHD.
  • Freed, Jeffrey en Parsons, Laurie. Ik denk in beelden, jij onderwijst in woorden. (Oorspronkelijke titel: Right-brained children in a left-brained world)
  • Paternotte, Arga en Buitelaar, Jan. Het is ADHD. Alles over de kenmerken, diagnose, behandeling en aanpak, thuis en op school.
  • Paternotte, Arga. Wacht even... Kinderen met ADHD/ADD thuis en op school.
  • Peerlings, Wendy. Hoe breng ik mijn kind (en mezelf) structuur bij? Een gids voor ouders, leerkrachten en hulpverleners.
  • van Lieshout, Triex. Praktische tips voor de opvoeding van kinderen met ADHD. Richtlijnen voor ouders, leraren en begeleiders.
Voor hulpverleners:

  • Barkley, R.A. Diagnose ADHD. Een gids voor ouders en hulpverleners.
  • Koning Boudewijnstichting. ADHD: een pleidooi voor gedeelde zorg. (Reeks: Mijn bijzonder brein). Brochure.
  • Koning Boudewijnstichting. De ADHD-zorgsector in kaart gebracht. Onderzoeksresultaten en knelpunten. (Reeks: Mijn bijzonder brein). Brochure.
  • Kooij, J.J. Sandra. ADHD bij volwassenen. Inleiding in diagnostiek en behandeling.
  • Nederlandse Gezondheidsraad. Diagnostiek en behandeling van ADHD.
  • Peerlings, Wendy. Hoe breng ik mijn kind (en mezelf) structuur bij? Een gids voor ouders, leerkrachten en hulpverleners.
  • van Lieshout, Triex. Praktische tips voor de opvoeding van kinderen met ADHD. Richtlijnen voor ouders, leraren en begeleiders.
  • van Veen, Dolf, van Lieshout, Maurice en Doorduijn, Aad. Naar betere zorg voor kinderen met ADHD. Regionale samenwerking tussen onderwijs, gezondheidszorg en jeugdzorg.

woensdag 7 maart 2007

Verraad!

Weet je nog, die ene jongen die zei al eens getongzoend te hebben met dat meisje? Wouter dacht dat hij die jongen kon vertrouwen en had hem (maar blijkbaar ook nog een paar anderen) zijn grote geheim verteld.

Dinsdag was het hek van de dam. We kregen een heel boze Wouter thuis. Toen we vroegen wat er was kregen we een nogal chaotisch verhaal. Wouter vertelt graag in de stijl 'en toen zei die tegen die dat ... en die antwoordde dan ...', maar zegt dan ook telkens en letterlijk 'die', gelijk wie hij bedoelt in het gesprek dat hij probeert weer te geven. Als wij dan vragen wie 'die' dan wel mag zijn (want 'die' is echt iedereen) kijkt hij ons aan alsof we van een andere planeet komen. Uiteindelijk kregen we het er toch uit. Die jongen had niet alleen opgeschept met die tongzoen, enkele dagen later had hij het geheim ook nog eens tegen dat meisje doorverteld én dan ook nog eens gelogen over: 1. of hij het gezegd had, 2. hoe hij het gezegd had en 3. hoe ze gereageerd had.

Wouter dus van de kaart. Al bij al vond ik dat hij het vrij objectief kon bekijken, maar hij was wel héél erg boos. Nog steeds trouwens. Hij kan zich nog altijd niet voorstellen dat iemand op zo'n manier iemand anders kan verraden. Dat zou hij nooit doen (en ik weet dat dat waar is). Voor Wouter zijn de dingen heel rechtlijnig. Ik ga niet zeggen dat hij goudeerlijk is, want dat is niet waar. Vaak moeten kleine of grotere leugen(tje)s misstappen maskeren, en ook al worden we heel boos als hij dat doet, hij leert er niet in. Gevoelsmatig is hij wél goudeerlijk. Heel dit verhaal komt natuurlijk hard aan...

Ik heb hem de raad gegeven om hier met de juf over te praten. Aan de klas hangen de 'klasregels', en één daarvan is: een geheim blijft een geheim. Er zijn ondertussen ook al meer kinderen bij betrokken dan enkel Wouter, die jongen en dat meisje. Een aantal kinderen kiest op één of andere manier partij. Een klein klasoorlogje in de maak? Wie weet...

vrijdag 2 maart 2007

Verliefd 2

Gisterenavond ging ik Wouter nog even onderstoppen.
"Mama, die ene jongen zegt dat hij al eens getongzoend heeft met dat meisje waar ik verliefd op ben. Maar ik weet niet of ik het wel moet geloven."
"Hmm," antwoord ik. "Heb je die jongen al op een andere leugen kunnen betrappen?"
"Neen," knikt hij, "hij liegt nóóit tegen mij."
"Wel dan," zeg ik, "misschien is het dan wel waar."

Even stilte. "Wouter, je weet toch dat mama je nog even graag ziet, of je nu wel of niet een lief hebt hé?"
Hij knikt, ja, dat weet hij nu wel. "Sommige mama's hebben graag dat hun kindjes gewoon géén lief hebben, omdat ze denken dat hun zoon dan meer liefde heeft voor hén." Hij kijkt niet-begrijpend. "Wel," voeg ik eraan toe, "sommige mama's vinden het leuk dat hun zonen tot hun 34e thuis blijven wonen. En die zonen vinden dat dan ook leuk. Die willen niet verhuizen."

Nu begint hij te grinniken. Ik zie het aan zijn gezicht, hij ziet een hilarisch scenario in zijn hoofd afspelen. "En dan roept die zoon, die grote man, om zijn mama!" lacht hij. "En dan moet die mama die zoon van 34 nog komen onderstoppen." Ik schiet ook in de lach.

"Midden in de Ikea staat een man van dertig jaar te wenen," begin ik te vertellen, "en de mensen lopen ernaartoe, 'Maar meneer, wat is er aan de hand?' en die meneer antwoordt: 'Ik ben mijn mama kwij-ij-ij-ijt!'"

Soms werkt mijn hoofd juist hetzelfde en op zo'n momenten steken we elkaar aan. Samen brullen we nu van het lachen. De tranen lopen over onze wangen. We zien het zo voor ons!

Deze ochtend kwam hij alleen de kamer binnen. Bleek dat hij vroeger wakker was dan Pieter en dat als argument gebruikt had om Pieter te verplichten nog even te blijven liggen. En die pruts doet dat natuurlijk... Waar halen ze 't uit!

"Ik vond het wel heel interessant hoor gisteren." Hij bedoelt ons gesprekje. "Maar tongzoenen mag toch niet?"

Tsja. Nu is mógen wel een heel groot woord natuurlijk. Hij brengt het waarschijnlijk nog teveel in verband met dat andere, "seksen" zoals hij het zelf noemt. Het hele vierde leerjaar weet vast wel al hoe de vork in de steel zit. Dus is het minstens zwaar overdreven om te zeggen dat tongzoenen niet màg.

"Wouter, jullie kunnen gewoon de betekenis van zoenen nog niet goed begrijpen. Het is daarom niet nodig om dingen te overhaasten."
En ik gaf hem voorbeelden van mensen uit mijn omgeving, hoe die het aanpakken. Bij de ene gaat het al wat sneller dan de andere. Maar iedereen volgt zijn eigen tempo.

Het was tijd om op te staan. Een pasklaar antwoord kan ik hem niet geven... Maar ik ben wel ontzettend gelukkig dat hij over zulke dingen kan komen praten met zijn mama!

donderdag 1 maart 2007

Verliefd

Vanmorgen kwamen Wouter en Pieter allebei samen de kamer in en vonden elk een plaatsje naast mama in het grote, lekker warme bed. Vaak proberen ze dan allebei het onderwerp te bepalen waarover gepraat kan worden. Bij Pieter gaat het dan meestal nog over hoe je de dingen moet doen en die en die en die situatie - 'procedures' noem ik ze. Hij heeft daar behoefte aan en vooral bevestiging in nodig. Maar Wouter vertrouwde me deze morgen iets speciaal toe.

"Mama," vroeg hij, "waarom durf ik dat ene meisje waar ik vorig jaar verliefd op was, een liefdesbrief sturen, en het meisje waar ik nu verliefd op ben, niet?"
Ja, waarom niet eigenlijk? Samen gingen we op onderzoek. Hij gaf aan, dat als hij verliefd zou zijn op datzelfde meisje van vorig jaar, hij het best opnieuw zou durven. Maar dat nieuwe meisje, daar durfde hij het niet voor. Volgens mij zegt dat meer over dat meisje dan over Wouter eigenlijk. Maar dat is een opmerking die van weinig respect zou getuigen, dus maakte ik ze maar niet.

"Er zijn twee jongens in mijn klas die een lief hebben," ging hij verder. "En ik niet. Mama, waarom kan ik geen lief krijgen?"
Ik legde hem uit dat daar helemaal geen haast bij was. Verliefd zijn komt heel onverwachts en meestal zelfs nogal op het foute moment. Hij is toch niet minder waard omdat hij geen lief heeft? Dus waarom moet het dan zo snel?

"Dat nieuwe meisje is een beetje als Lola," gaf hij uiteindelijk toe. Ik pijnigde mijn hersenen. Lola, waar had ik die naam nog gehoord. Ahà, die vamp uit Shark Tale!

Voor de mensen die niet bekend zijn met Shark Tale, het verhaal gaat ongeveer als volgt: Oscar is een kleine vis die in een situatie komt waaruit af te leiden valt dat hij helemaal alleen een haai heeft doodgemaakt. Dat is niet zo, maar wat begint als een klein leugentje om bestwil ontaardt in iets veel groter: hij wordt onthaald als een echte held en wordt zo heel beroemd. Voor zijn vaste vriendinnetje Angie heeft hij door zijn drukke bezigheden steeds minder aandacht, maar hij leert wel Lola kennen op een feestje dat voor hem georganiseerd wordt. Lola is een vamp van een vis, zo'n verleidster die alleen met de rijke en beroemde vissen aanpapt. Als zijn eerste vriendinnetje er dan nog achterkomt dat hij al die tijd heeft gelogen, is ze heel teleurgesteld. Ze wil niet samenblijven met iemand die vindt dat hij moet liegen om zichzelf waardevoller te maken en bijgevolg zichzelf niet kan aanvaarden zoals hij is. Ze stelt hem een ultimatum: tenzij hij vertelt hoe het werkelijk is gegaan, laat ze hem voorgoed zitten... En uiteraard: all ends well...

Lola dus.
"Misschien als ik héél goed teken en er cool uitzie en zo en als ik echt sterk word, misschien wil ze dan wel mijn liefje zijn..."
"Je bent dan wel een beetje als Oscar, hé man. Niet durven zijn wie je écht bent. Denken dat je misschien niet genoeg bent. Lola liet Oscar ook zitten toen bleek dat hij de haai niet echt had doodgemaakt. Besef je wel dat je misschien geen fouten meer mag maken? Misschien durf je daarom niet goed, omdat je denkt dat je niet perfect genoeg bent?"
"Ja misschien wel," zei hij.
En dan opnieuw: "Maar mama, hoe moet ik haar dan een liefdesbrief schrijven?"

Ik liet het maar zo. Het is een besef dat langzaam moet groeien. Het is vooral een proces waar je alleen door moet. Ik kan alleen aan de zijlijn staan... Ik gaf hem wel nog een knuffel. Voor mij is Wouter waardevol genoeg. Lief of geen lief!