Smokkelwaar

En ja hoor. Hij flikte het alweer! Deze morgen bij een onverwachte fouillering trof ik een autootje in zijn broekzak aan. Het probleem begint stilletjes aan nogal vergelijkbaar te worden met jonge winkeldiefjes: stelen voor de kick en omdat ze iets willen waarvan ze weten dat ze het niet kunnen hebben. Betrapt worden is dan jammer. Dan doe je volgende keer gewoon beter je best om het weg te steken. En het ergste? Wellicht geraakt hij er de helft van de tijd nog mee weg ook.

Het is een probleem dat stom lijkt en eigenlijk op zich nogal minuscuul is. Meer problemen heb ik met het feit dat hij duidelijk niet te vertrouwen is in afspraken die je met hem maakt. En dat geen enkele actie van ons effect lijkt te hebben op zijn gedrag of instelling. Ik spreek over 'instelling', omdat ik dat belangrijker vind dan 'gedrag'.

Wat is zijn instelling? Eigenlijk is Wouter een beetje een opportunistische luiaard. Zo weinig mogelijk inspanning met een maximale opbrengst voor zichzelf. Ik heb het er moeilijk mee. Echt. Want mijn eigen instelling staat daar lijnrecht tegenover, ook al hebben we veel dingen gemeen. Ik kijk niet echt uit naar zijn puberteit...

En intussen? Vanavond geen computer, geen TV, geen playstation. Verwacht effect? Nul...

In de ban van de tijger

Al twee dagen staat Wouter voor dag en dauw op om zelf met de fiets naar de opvang te kunnen rijden. Hij smeerde zelfs zelf zijn boterhammen. Alles om niet te moeten wachten tot papa eindelijk klaar was om hem weg te brengen.

Eerst trokken we verwonderd onze wenkbrauwen op. Deed hij dit wel vrijwillig? Toen we er naar vroegen, bleek dat hij zijn hart weer verloren heeft aan een nieuw project.

Hoewel puzzels hem nooit veel gezegd hebben ("puzzels zijn vervelig, mama") is hij nu al meer dan een week aan het werken aan deze ministeck-tijger. Het ding is eigendom van de vakantieopvang, en hij amuseert er zich geweldig mee. Uren aan een stuk. Een vriend van me noemt het "hyperfocus". Gewoon concentreren kunnen die ADHD'ers niet... Het is precies alles of niets!

Deze ministeck is 40 x 40 cm groot en heeft ongeveer 5000 stukjes die plat zijn bovenaan en uitsteeksels hebben onderaan. Die stop je dan in een raamwerk met gaatjes. Het is speelgoed dat ik vroeger ook had, en jammer genoeg heeft de tijd heeft veel stukjes verloren doen gaan. Mijn mama heeft zelfs ooit al onze "een-tjes" opgestofzuigd omdat het glazen potje waar ze in bewaard werden tegen de grond aan diggelen was gevallen. We zouden het haar nooit vergeven, hé broertje? Op den duur waren de puzzels niet meer te maken. Maar de herinnering is levendig en ik kan me zijn enthousiasme heel goed indenken!

Waarom hij nu zo vroeg vertrekt naar de opvang? Eén van de begeleidsters is een 'vliegende' begeleidster en het is vandaag haar laatste dag. Maandag gaat ze een nieuwe post opzoeken... mét haar ministeck! ;-)

Autootjes ruilen

Eén van de kindjes van de klas had Wouter een autootje gegeven, een coole zwarte Viper, waar met Tipp-Ex witte lijnen waren op geschilderd. Normaal staan we ruilen van speelgoed niet toe, omdat je niet weet waar het eindigt, maar hij was echt heel blij met deze blijk van sociaal vertrouwen, en eigenlijk gunden we het hem wel.

Onmiddellijk begon hij met het 'tunen' van de auto. Gouden plakkertjes op de bumpers, een uitgesneden gouden '02' voor op de zijkant... alles erop en eraan (foto volgt). Uren was hij daarmee zoet. Je zou het niet verwachten van een ADHD-er, maar typisch is wel dat hij zich volledig verliest in activiteiten die hem écht boeien.

Als je hem vraagt wat hij later wil worden, antwoordt hij steevast: tuner van auto's. Of misschien kunstenaar. Soms vraagt hij of hij met zijn tekeningen op de oprit mag gaan zitten, om ze te 'verkopen aan de voorbijgangers'. We gniffelen dan eens - we wonen immers in een doodlopende straat - maar zijn tegelijk wel trots op zijn zin voor initiatief, ook al heeft het een sterk materiële en opportunistische inslag. Die jongen gaat het nog maken in zijn leven, hahaha!

Kubus

Wouter is de laatste dagen heel erg bezig met de kubus van Rubik. We kennen hem allemaal wel, het ding is intussen al meer dan 25 jaar oud en zorgt nog steeds voor fascinatie overal ter wereld.

Nu had ik thuis zo'n kubus liggen (rotversleten intussen, maar hij werkt nog) mét handleiding hoe hij op te lossen is. Wouter heeft die gevonden en... wil nu kost wat kost weten hoe hij op te lossen is.

De oplossingsmethode in het boekje is een soort van lagensysteem (eerst maak je de onderste laag, dan de middelste, dan de bovenste op zijn plaats en dan moet je er nog een paar buitelen), niet erg moeilijk voor de onderste twee lagen, maar daarna wordt het wat onhandig, en werk je niet meer op inzicht maar wel op een algoritme (als dat, dan... enz.). Niets voor Wouter dus!

Daarom, al gij fanatieke puzzelaars, wie doet mij een inzichtelijke en logische oplossingsmethode aan de hand? Of, nog beter, hoe laat ik hem zélf een methode vinden?

Stiekem naar beneden?

Papa is in de week niet thuis 's morgens, want hij gaat werken met de vroege shift. En gisterenavond was ik niet thuis. Dus papa heeft met Wouter de afspraken rond de Sinterklaas-cadeautjes gemaakt: eerst bij mama gaan en dan allemaal samen naar beneden gaan kijken.

Toch is hij deze morgen stiekem naar beneden geslopen. 'Sluipen' is het goede woord, want hoewel ik al een kwartier wakker lag heb ik zijn deur niet horen opengaan. Even later stond hij boven, weliswaar aangekleed, maar mét de pakjes in zijn handen, van hem en de broer. Ik was echt boos op hem; hij wéét toch wat de afspraak was??

Ik hou niet van dagen als deze. Er is teveel spanning, teveel stress, veroorzaakt door teveel veranderingen ten opzichte van 'normale' dagen. Het maakt de volgorde van de dingen 's ochtends te labiel. Misschien moeten we het ernstig overwegen om de Sint volgend jaar te vragen in het weekend te komen.

Wouter kon zich in eerste instantie niet voorstellen waarom ik boos was. Ik heb tien minuten nodig gehad om hem dat uit te leggen. Ik heb beloofd om in deze blog ook zijn kant van het verhaal te vertellen, misschien begrijp je dan wat beter waarom het zo moeilijk was.

Wouter staat op. Het eerste wat 's morgens altijd gebeurt is aankleden. Zijn kleren liggen zoals steeds beneden (het is daar warmer). De afspraak met papa is vergeten. Op elke andere dag gaat hij eerst eens rustig bij mama langs, even knuffelen, lekker warm in het bed. Dat is leuker dan aankleden. Maar vandaag is de Sint geweest. De meccano-doos ligt te blinken op de tafel in een cadeaupapiertje. Dus gaat hij naar beneden (hij is zich er vast niet van bewust dat hij dat heel stilletjes doet) en doet zijn kleren aan. Er ligt ook een pakje voor zijn broer. Hij beheerst zich, scheurt het papier er nog niet af maar komt met de twee pakjes voorzichtig naar boven. Aangekleed. En wáárom is mama dan precies boos?

Vanavond komt Sinterklaas...

Spannende periode, voor alle kinderen. Voor een 'gewoon' kind is het al moeilijk om een verlanglijstje op te stellen. Maar voor Wouter is het absoluut onoverkomelijk. Zijn verlanglijstje bestaat standaard uit wel duizend lijnen. Reclame en speelgoedboekjes brengen hem helemaal in de war. Het keuzeproces duurt bij hem steeds enkele weken, maar zo erg als dit jaar hebben we het nog niet gehad.

Sinds een maand of twee weet hij hoe de vork in de steel zit. Hij kon zich pas verzoenen met het idee toen bleek dat er toch nog iets in zijn schoen zou zitten. Afspraak: het mocht niet meer kosten dan 25 euro.

We proberen hem zoveel mogelijk eenduidige instructies te geven, gewoon omdat dat veel discussies voorkomt. Toch is hij al weken beurtelings met elk van ons aan het onderhandelen over die 25 euro. Waarom geen 27 euro? Dat is toch maar twee euro meer? Kunnen we die twee euro niet uit zijn spaarpot halen? Dat gaat toch?? Maar neen, wij blijven allebei bij ons standpunt: 25 euro is 25 euro.

Dat is echt typisch iets voor hem: de kantjes eraf lopen. Hij gaat tot de uiterste grenzen die hij opgelegd krijgt en gaat steeds proberen om ze te passeren. We voelen sterk aan dat we hem moeten leren omgaan met die grenzen. In de Sinterklaas-cadeau van 2006 zit dus ook een wijze les verborgen...

In het speelgoedboekje had hij zondag eindelijk een mooie meccano-set gekozen. Gisteren ging mijn man met hem naar de winkel, maar de veelheid aan impulsen daar was er (in combinatie met de medicijnloze dag) helemaal teveel aan. Hij gooide zijn keuze overboord en liep wel twintig minuten van het één naar het ander. Om na veel discussie en gezaag naar buiten te wandelen met... een meccano-set.