Weer een jaartje verder

Allereerst wil ik zeggen dat Wouter nu bijna 15 jaar oud is, en dat de reden dat ik minder post de voorbije jaren zijn privacy is. Niet veel mensen weten immers wie hij écht is en ik zou het jammer vinden dat hij ergens gevolgen gaat ondervinden van de dingen die ik over hem schrijf.

Mijn bedoeling is altijd geweest om anderen een beetje inzicht te geven in de wereld van een kind met ADHD. Het is niet al kommer en kwel; integendeel, er zijn massa's momenten geweest die ik nooit had willen missen! Toch denk ik dat ik me voortaan - uit respect voor zijn levenssfeer - zal moeten beperken tot redelijk saaie verslagen. Sorry daarvoor! :-)

Dit gezegd zijnde, is het tijd voor nog eens een update. Wouter behaalde - gelukkig - een A-attest in juni, en heeft dat eigenlijk te danken aan de inspanningen die hij de laatste twee maanden van het schooljaar wist op te brengen. We hebben getwijfeld om hem naar een Steinerschool te brengen hierna, maar gebrek aan plaats heeft daar anders over beslist.

Dus zit hij nu al bijna 2,5 jaar op dezelfde school. Toch heeft hij na de kerstexamens een nieuw contract gekregen. Dat contract houdt eigenlijk de beslissing van de klassenraad in: ofwel vertrekken, ofwel het papier met bijkomende voorwaarden ondertekenen.

Toen hij het contract kreeg was ik érg boos. Het was een lijst van detaillistische regeltjes op die voor een ADHD-kind gewoon niet vol te houden zijn: IEDER uur je agenda aan de leerkracht presenteren, IEDER uur je agenda stipt invullen, ELK moment kon de agenda gecontroleerd worden, en als hij niet in orde was kon hij alsnog buitenvliegen, ELK conflict op de speelplaats (of het nu zijn schuld was of niet) zou negatief geïnterpreteerd worden en voor ELKE nota zou hij strafstudie krijgen...

Waar ik dus vooral boos over was, was de absolute onhaalbaarheid en onredelijkheid van dit contract. 'Smijt hem dan meteen buiten, als dat jullie bedoeling is!' heb ik boos gereageerd. Waar ik twee jaar geleden - bij het contract van de vorige school - vooral teleurgesteld en verdrietig was, heb ik nu wél tegenstand geboden, en ik ben blij dat ik dat gedaan heb.

Natuurlijk ben ik blij dat de leerkrachten, en de titularissen in het bijzonder, heel veel moeite in de opvoeding van Wouter steken. Ik kan absoluut begrijpen dat hij niet eenvoudig is om in de klas te hebben, en dat hij in staat is een hele klas op stelten te zetten met slechts twee woorden. Ik wéét dat hij in discussie gaat en in niet afhoudt tot hij zijn gelijk heeft gehaald, en dat hij daar erg onbeleefd bij kan worden.

Maar als je weet dat orde en organisatie de zwakke punten zijn van een leerling, waarom stel je dan als klassenraad zo'n streng contract op? Toch alleen om de administratie in orde te maken om hem buiten te kùnnen gooien?

Met een bang hart hebben we uiteindelijk het contract ondertekend, en hij ook, omdat we niet wéér van school wilden veranderen (dat zou de vierde keer zijn op vijf jaar tijd). En na de paasexamens kwam er eindelijk positief nieuws: hij had zich vollédig herpakt. Hij was rustiger, beheerster, beleefder. Er waren nog conflicten, maar ze waren handelbaar. Er waren nog taken die hij vergat, maar veel minder dan vroeger. Toen ik ernaar vroeg, gaf de titularis het wel toe: ze had het niet verwacht. (Wij ook niet, trouwens).

Toen ik er Wouter over aansprak, vertelde hij dat zijn vriend hem een keer had uitgedaagd: 'Zeg jongen, kunt gij nu echt niet één uur normaal doen?' En Wouter - altijd elke uitdaging aangaand - had een heel uur lang zijn manieren gehouden. Daarna had de vriend gezegd: 'Zie je nu wel dat je het kunt? En nu tot het einde van het schooljaar hé!' Voor hem was dat precies de aanmoediging die hij nodig had.

En hier schuilt een heel belangrijk principe in, denk ik: leeftijdsgenoten hebben een grotere invloed dan alle ouders, leerkrachten en psychologen bij elkaar. Pubers gaan hun gedrag toetsen aan wat andere pubers ervan denken - en wat de volwassenen erover denken, leggen ze vreugdevol naast zich neer. Ik ben er dus niet zeker van dat het echt het contract was dat bepalend was voor zijn gedrag, maar denk dus dat de vriend - en het feit dat die de drukte een beetje beu werd - de doorslag heeft gegeven.

Wij hopen - net als vorig jaar - dat hij op weg is naar een A-attest, dat hij het volhoudt, en dat hij op deze school kan blijven. Tot over enkele maanden!

Rode kaart

Wouter kreeg vrijdag op het kerstrapport een rode kaart - 't is te zeggen: een laatste kans tot eind januari om beterschap te laten zien. Niet qua cijfers, hoewel die op het randje zijn, maar qua gedrag. Ik had graag gezien dat het allemaal wat beter zou gaan na de moeizame voorbije vier jaar, maar helaas blijkt er meer aan de hand dan enkele aanpassingsmoeilijkheden.

We kregen vrijdag een begeleidingscontract onder de neus geschoven:

Dit contract biedt deze leerling een laatste kans om zijn gedrag aan te passen aan de op school geldende normen beschreven in het schoolreglement.

Wat loopt fout?
Wouter stelt eigen wetten en grenzen. Hij aanvaardt geen gezag: doet niet wat een leerkracht vraagt. Krijgt hij een positieve opmerking, dan maakt hij daar misbruik van. Zijn houding tegenover leerkrachten is vaak ongepast: hij gaat in discussie, spreekt tegen, schrijft ongepaste opmerkingen op het examen. Sanctioneren heeft geen effect.
Dit gedrag verstoort het normaal lesverloop waardoor ook de andere leerlingen het recht op goed gestructureerde lessen ontnomen wordt.
Voor leerkrachten is het niet haalbaar om op deze manier verder te werken.

Wat verwachten wij?
De klassenraad is van mening dat wij het gedrag van Wouter niet kunnen sturen door te sanctioneren. Dit is een eindeloze cirkel die moet doorbroken worden. Wouter moet op een andere manier leren inzien dat zijn gedrag niet kan. Wij adviseren daarom dringend professionele hulp te zoeken.

We hebben de voorbije maanden een systeem van dagelijkse en wekelijkse volgkaarten gehad, nota's in de agenda, oudercontacten, extra afspraken met de directie... De school heeft echt alle middelen uitgeput om eind januari te kunnen beslissen dat hij niet meer moet terugkomen.

Ik weet nog niet wat we verder gaan doen. Ik vrees een beetje dat het te laat is om nog beterschap te verkrijgen voor eind januari. En zoals mijn tante terecht opmerkte: als je al van school verandert doe je dat beter begin januari dan eind januari. Maar hij gaat op elke school dezelfde problemen tegenkomen... dat kan toch bijna niet anders?

In het middelbaar geraken

Vorige week is papa - willens nillens thuis wegens een tekort aan werk - naar de school gegaan om Wouter in te schrijven in het kunstonderwijs. Het 1e leerjaar is in de A-richting, vanaf het tweede leerjaar kiezen ze voor kunst als bijvakken en vanaf de tweede graad is het echt KSO: kunstsecundair onderwijs.

Ik ben heel benieuwd wat het gaat geven natuurlijk. Hij is nog zo kinds in zijn doen (en dat is niet omdat wij hem "klein" willen houden): onverantwoordelijk, impulsief en ontwijkend, niet in staat om iets te structureren of te plannen en al helemaal niet om iets te doen 'wat moet'. We kunnen ons moeilijk voorstellen dat die volgend jaar elke dag een half uur heen en een half uur terug op de bus zal moeten zitten. En toch. Misschien is het eerste middelbaar 'de schok' die hij nodig heeft.

De reva is nu ook afgelopen, wat ons programma weer wat verlicht. Hij zei dat hij de juffen wel zal missen. En toen ik hem vroeg wat hij zou doen met alles wat hij geleerd had, zei hij: "In het middelbaar geraken!"

Het 6e-leerjaarsyndroom

Intussen zijn er een vijftal maanden gepasseerd sinds ik de laatste keer blogde. Af en toe krijg ik nog reacties op oudere posts, en dan ga ik even kijken wat ik toen schreef. Heel tof!

Wouter zit nu in het zesde leerjaar en heeft last van het 6e-leerjaarsyndroom. In gedachten is hij helemaal niet bezig met proeven of interdioscane toetsen; wel met de klasactiviteiten van de laatste week, die los zullen staan van de lessen. Hij schijnt van mening te zijn dat het allemaal in kannen en kruiken is en dat hij volgend jaar rustig naar het eerste middelbaar zal kunnen.

Niets is minder waar. Zijn resultaten zijn zo op het randje dat hij serieus uit zijn sloffen zal moeten schieten om erdoor te zijn. Hij doet het niet goed, zeker niet als we kijken naar wat we volgens zijn intelligentie mogen verwachten. Maar net zoals zoveel hoogbegaafde kinderen schiet hij er meestal qua emotionele en sociale intelligentie erg bij in, waardoor hij ondermaatse resultaten haalt. (Tessa Kieboom schrijft trouwens dat je kinderen met een hoog IQ en een laag EQ niet hoogbegaafd mag noemen, en eigenlijk ben ik het met haar eens.)

Tot een week of twee geleden scheen hij ook te denken dat hij naar 1B zou kunnen als hij niet geslaagd zou zijn. We hebben hem fijntjes maar kordaat duidelijk gemaakt dat hij of naar 1A gaat of zijn 6e kan overdoen. Sedertdien lijkt hij ook iets meer bereid om te werken...

Vorig weekend zijn we ook enkele scholen gaan bezoeken: één voor technisch onderwijs en één voor kunstonderwijs. Zijn voorkeur gaat nu uit naar het KSO. Ik kan hem daarin volgen, maar stel me tegelijk vragen bij de toekomstmogelijkheden. Een lasser of een loodgieter heeft iedereen nodig. Dat is een pak duidelijker dan hoe gemakkelijk je je kunstwerken zal kunnen slijten... Zijn antwoord op de vraag "wat wil je later worden?" is dan ook gewijzigd van "auto-tuner" naar "kunstenaar". En toen ik hem gisteren vroeg hoe hij zich dat voorstelde, antwoordde hij: "hard werken". Ik moet verbaasd geleken hebben bij zoveel inzicht, want papa verduidelijkte: dat heeft de tekenjuf hem opgestoken...

Hij heeft zijn plechtige communie niet gedaan, en we hebben ook geen lentefeest georganiseerd. Maar hij is wel bezig met een opsomming van alle cadeaus die hij wil: van een eigen laptop over een nieuwe gsm over een groot star-wars-legopakket. Hoe duurder, hoe beter. Wij blijven hem zeggen hoe egocentrisch en hebberig dit overkomt, maar moeten toegeven dat dit toch iets is dat hij altijd al was: een opportunist in hart en nieren.

Ik hoop dat het hem zal meevallen - die laatste weken zijn natuurlijk lastig maar er staan ook mooie beloningen tegenover. En als hij erdoor is, krijgt hij van ons een leuk zomerfeest. Eind juni ergens. Maar dat weet hij nog niet en moet voorlopig een verrassing blijven. Want anders zaagt hij ons verder de oren van onze kop over de cadeautjes!

Hostie

De kinderen van het eerste leerjaar waren al enkele weken hard aan het oefenen voor het grootouderfeest.

De avond voor het grote moment vraagt mijn jongste zoontje vlak voor het slapengaan ineens of hij een hostie mag hebben als de juf hem er één geeft. Nu moet je weten dat wij thuis protestants zijn en dus niet meedoen aan communies en bijgevolg ook niet aan hosties. Ik had de vraag wel ééns verwacht, maar zes maanden voor de eerste communie? Dat leek me al heel erg lang op voorhand.

"Neen, vriendeke, want jij doet je communie niet hé," antwoord ik hem dus.
"Ja, maar mama, de juf heeft ons een hostie gegeven om te oefenen voor het grootouderfeest."
"Zo? En wat moeten jullie dan doen op het grootouderfeest?"
"Dat mag jij nog niet weten, mama, dat is nog een geheim."

Zo komen we niet verder natuurlijk. Ik vraag hem uiteindelijk of hij die hostie dan al heeft opgegeten.
"Nee hoor," antwoordt hij, "hij zit in de boekentas!"
Nadat ik met hem afgesproken heb dat hij zijn pyjama aantrekt, loop ik naar beneden om in zijn boekentas te kijken.

Luid lachend toon ik uiteindelijk aan papa wat ik in zijn boekentas vind: een zure hostie... of ook nog wel ouwel of ufo genoemd - ik denk dat elke regio wel een andere naam heeft!

Op het grootouderfeest blijkt waarom hij moest 'oefenen': de kindjes van het eerste leerjaar overlopen de jaarkalender maand na maand, met als hoogtepunt in mei: de eerste communie. Eén van de kindjes is de priester, een ander krijgt de hostie. Geen echte natuurlijk, maar een zure!

Hier heb ik geen zin meer in...

Vlaaienslag 2008. Meer dan 1300 vlaaien werden verkocht ten voordele van de school van de kinderen. Met de opbrengst koopt het oudercomité iets ten voordele van de school. Vorig jaar waren dat speeltoestellen voor de kleuters.

Tot 2006 telden de verantwoordelijken alles op in Excel. Voor het gemak en voor het vermijden van fouten maakte ik voor de versie 2007 een Access database op. Elk briefje moest wel ingegeven worden (met naam, aantal vlaaien, adres enz.) maar het resultaat waren enkele eenvoudige rapporten waarbij in één oogopslag te zien was hoeveel taarten van welke soort voor welke straat klaargezet moesten worden. Bovendien zaten daarachter nog de leveringsgegevens: één blad per straat en gesorteerd per huisnummer. Elk briefje had een nummer en het enige wat je moest doen was de briefjes in volgorde uit de stapel halen.

Vorig jaar heb ik de briefjes ingegeven en ben ik gaan meehelpen met het sorteren van de briefjes. Dat ging goed. Op basis van het gemak van de rapporten voor de leveringen werd besloten om het dit jaar op dezelfde manier te doen.

Dit jaar echter heb ik de briefjes alleen maar ingegeven, en de rapporten als stapel meegegeven aan die andere mama die ze zou sorteren.

Resultaat:
1. er gingen rapporten verloren (hoewel het document in één keer is geprint en als stapel is meegegaan)
2. 80% van de totalen was handmatig uitgerekend (wat een tijdverspilling)
3. de rapporten met de overzichten per straat (onmisbaar voor de levering) werden deze morgen niet meer meegebracht (God weet wat ermee gebeurd is)

Ik heb in totaal zeker 4 uur briefjes zitten inputten in de database. En wat is het resultaat? Dat ze hun eigen systeem blijven gebruiken. Niemand kan zo controleren waar de fouten vandaan komen. 't Zal wel weer allemaal mijn schuld blijken. Maar één ding weet ik: computers liegen niet.

Kan dit uitgepraat worden? Ik hoop het. Ik heb niet het idee dat ze nu echt openstaan voor argumenten. Het was deze morgen al een verhitte discussie waarbij ze absoluut niet snapten wat ik bedoelde. Het was natuurlijk ook niet het juiste moment. Maar als ze het per sé zelf in handen willen houden, dragen ze de gevolgen maar.

Mijn eigen impulsieve zelf kennende moet ik wachten met ontslag nemen uit het oudercomité, maar dat is precies wat ik eigenlijk zou willen doen.

Mocht het je al opgevallen zijn: ik ben een beetje gefrustreerd... :-/

Te laat!

Gisteren was Wouter - weeral eens - te laat op school. Een kwartiertje later kreeg ik een oproep op mijn gsm. Mevrouw de directeur vroeg waarom Wouter te laat was en of het alsjeblieft niet mogelijk was om hem wél op tijd te laten komen.

Ik legde uit hoe het zit 's morgens, dat het echt bijzonder lastig is om hem - en Pieter, die echt niet helpt - op tijd klaar te krijgen.
'Ja maar,' antwoordde ze, 'u bent er toch om structuur te bieden?'

Dat was wel wat kort door de bocht vond ik - alsof ik dàt nog niet geprobeerd had! - en ik moet zeggen dat ik een hele dag van de wijs was dat ik eigenlijk de schuld kreeg van Wouters telaatkomen. Ik kan niet uitleggen hoe vermoeiend die dagelijkse maak-je-maar-eens-op-tijd-klaar-strijd wel is! En hoe weinig vat ik er eigenlijk op heb.

Nu is Wouter al lang van het gedacht dat hij niet op tijd kan komen door mama's schuld. Dat had hij ook gezegd tegen de directeur. Zijn argumenten hadden wel een grondslag van waarheid, maar waren niet afdoende om zijn eigen gebrek aan verantwoordelijkheidszin te verantwoorden. Zonder dat ik ook mijn verantwoordelijkheid wil ontlopen, ben ik echt van mening dat het hem onderhand wel zelf moet gaan lukken om op tijd te komen. Ik besloot dus om het over een andere boeg te gooien.

Gisterenavond ging ik hem ophalen bij de revalidatie en zei ik hem dat ik het niet pik dat ik van zijn directeur onder mijn voeten krijg omdat hij niet op tijd komt. Ik brak zijn protest af en vroeg hem wat er nodig zou zijn om wél op tijd te kunnen komen. Wat moet er thuis veranderen zodat hij het niet meer op mij moet steken? Samen stelden we een planning op, met uren: voor die tijd moet dat gebeurd zijn, voor die tijd dat enz.

Vanmorgen trad het reddingsplan in werking. Om 8.20 stonden we klaar aan de deur - vijf minuten later dan voorzien. Ik vroeg hem waar hij nu die vijf minuten verloren was. Hij besefte wel dat het was omdat hij nog een tweede keer cornflakes had genomen. Dus ik vroeg hem of we voortaan vijf minuten vroeger zouden opstaan zodat hij tijd had voor een tweede kom cornflakes? Nee, zei hij, ik zal voortaan gewoon één keer cornflakes eten.

Het begint hem met andere woorden te dagen dat hij het zelf moet doen!

Brieven

In mijn vorige post vertelde ik al dat papa een keimooie brief had opgesteld voor Wouter. Die was blijkbaar laaiend enthousiast!

Het briefje dat we op woensdag terugkregen leek eerder een verplicht nummertje, maar het briefje van donderdag was een totale verrassing en was heel tof geschreven. De directeur van de school was woensdag op bezoek gegaan op de zeeklassen en vertelde dat Wouter tijdens haar bezoek speciaal gevraagd had of hij nog een brief mocht gaan schrijven voor mama en papa! Donderdagochtend had ze de post bij.

De brief stond vol tekeningen, die onderstreepten wat hij vertelde. Joske de Beer heeft afgedaan, zoveel is zeker. De brief was versierd met Joskes die wegliepen voor een pistool. Verder had hij een mooie krab getekend en een mannetje dat schelpen verzamelt - er zat er trouwens eentje bij de brief. Ook de tekening die hij maakte voor zijn broer (in antwoord op de mooie tekening die zijn broer had gemaakt voor hem) was de nagel op de kop: hij had hen allebei kleren aangetrokken die ik zo kan aanduiden in hun kast :-)

Ook de tekst was redelijk raak. Hij had voor iedereen een blokje geschreven, dat verbazend genoeg ging over dingen die ons echt interesseerden. Het is de eerste keer dat het mij opvalt dat hij erin slaagt om een tekst te schrijven waarbij hij rekening houdt met zijn publiek. Zelfs voor zijn overgrootmoeder - die woont bij ons in - had hij een stukje geschreven over 'mooi en meedogenloos'... Ook dat was de nagel op de kop! ;-)

Ik ben eigenlijk wel apetrots, ook al heeft hij het zelf gedaan... Ik denk dat dat eigen is aan ouder-zijn!

De Wouter-weg-week

Wouter is op zeeklas. Een hele week! Van maandagmorgen tot vrijdagnamiddag. Mmm, wat is het hier lekker rustig... Wat zeg ik? Muisstil!
Maar we missen hem wel, zenne. Het is nu half negen en normaal zit hij op maandag dan nog op. Nu niet dus. Onze avond zal rap voorbij zijn!

Ik weet niet wat Pieter in gedachten heeft, maar het lijkt alsof hij denkt dat geen broer thuis ook extra vrijheid betekent. En dat betekent koppen, koppen, koppen en nog eens koppen. Van zodra hij zijn zin niet krijgt, gaat dat kind in staking en gaat hij mokkend in een hoekje zitten. Vreselijk. I hate it!

Papa heeft voor Wouter een hele mooie brief gemaakt, waarin we hem vertellen hoeveel we hem missen. Ooit heb ik voor mijn achttiende verjaardag een reuzenbeer gekregen. Lang lang geleden dus :-) en natuurlijk heb ik die nu nog. Papa heeft allerlei foto's gemaakt met die beer aan tafel, die beer met de boekentas, met de badmuts, met de lego's... Allemaal met de boodschap dat we 1. geen vervanging nodig hebben voor Wouter en 2. de beer het er lang niet zo goed vanaf brengt als Wouter zelf! :-)

Intussen zitten mijn losse stagedagen er ook op: de voorbije zeven weken heb ik telkens één dag per week lesgegeven als juf in het tweede leerjaar. Er komt nu nog een volledige week aaneensluitende stage en dan nog een halve week themastage. De werkpunten die nog overblijven: timing beter in het oog houden én strenger zijn. Dat zal ik de komende weken even laten bezinken en er dan met nieuwe moed tegenaan gaan.

De prijsdief

Toen ik gisteren rond 17u30 thuiskwam van het bosklas-weekend, zat Wouter in de zetel te zuchten, steunen en kreunen boven een blok papier. Hij moest tegen vandaag een opstel schrijven, een opdracht waar hij al een week aan bezig was geweest, maar het wilde niet zo best lukken. Hijzelf vond zijn verhaal meer dan behoorlijk. Hij had er heel wat dingen in laten gebeuren en hij vond het spannend.
Wat papa niet goed vond, was dat het een hoop onsamenhangende zinnen waren geworden. Wat ik niet goed vond, was dat hij eigenlijk niets vertelde. Het was voor ons echt moeilijk om te weten wat hij nu eigenlijk vertelde, want voortdurend kregen we te veel of te weinig informatie.

Nu is een verhaal schrijven één van de moeilijkste opdrachten die je kan krijgen. Je moet weten wat je wil vertellen, je moet goed nadenken hoe je dat gaat doen en dan moet je een reeks samenhangende woorden, zinnen en alinea's produceren. Die samenhang moet je ook voortdurend controleren. Een ideaal recept voor de beertjesmethode dus: Wat? Hoe? Doe! Kijk na.

Typisch aan ADHD'ers is toch wel het pertinent overslaan van de eerste twee stappen. Wouter had twee minuten nagedacht of hij iets voor zich zag en was dat daarna beginnen opschrijven, zonder rekening te houden met de vraag of de informatie er zijn nieuwe zin nog wel overeenkwam met die van de vorige. Bovendien zag hij het in zijn hoofd als een film gebeuren, en hij dacht dat zijn tekst ervoor zou zorgen dat de lezer net hezelfde zou zien. En controle? Dat is voor mietjes.

Eerst zijn we dus even blijven stilstaan bij het "wat". Wat wilde hij eigenlijk vertellen? Dat bleek een zeer moeilijke bevalling. Als voorbeeld gaf ik dan maar "Cars", de beroemde Disney/Pixar film die hij zelf ook goed kent.
"Waarover gaat Cars?" vroeg ik hem. "Wat willen de makers van Cars jou eigenlijk vertellen?"
"Het gaat over een race-auto," zei hij onmiddellijk. En daarna begon hij heel het verhaal te vertellen, 't is te zeggen, een beschrijving van de gebeurtenissen.

Voor mij gaat Cars overduidelijk over de gevoelens die erachter zitten. Het is niet omdat je goed in iets bent dat je ook het centrum van de wereld bent. En je hebt, ondanks al je succes, altijd vrienden nodig. En die vrienden, die moeten niet succesvol zijn om je vriend te mógen zijn. Bliksem McQueens beste vriend wordt uiteindelijk Takel, een verroeste oude bak. Als je weet dat Bliksem in het begin van de film van geen roest moet weten, wil dat wel al wat zeggen.

We kwamen er samen wel uit, maar het was lastig. Ik zei: stel dat we dezelfde "Wat" nemen, maar niet in een verhaal over race-auto's, maar over kerstbomen. Er is één kerstboom in het bos die heel mooi is, en die denkt dat hij een veel betere kerstboom is dan al die anderen. Hij kijkt neer op kerstbomen die al oud zijn en ontdekt uiteindelijk dat hij helemaal alleen is. Dit bleek een goede oefening. We kwamen er uit, met dat "wat". Hij besloot om te vertellen over een dief die een prijs steelt, daarna berouw krijgt en beseft dat je niets aan een prijs hebt als je hem zelf niet hebt gewonnen.

Dan het "hoe". Hoe gaan we dat nu vertellen? Kiezen we voor race-auto's of kerstbomen? Of iets anders? Wouter had al heel de week geschreven over Jack, een succesvolle racer. Hij had die arme jongen vanalles laten overkomen (een gestolen portefeuille, een inbraak, een verongelukte vrouw, een race die hij maar net op tijd bereikt...) met het nodige gevoel voor drama. Toch kon hij mij niet zeggen hoe al die zaken met elkaar in verband stonden. Hij besliste welke gebeurtenissen hij zou overhouden en welke hij zou schrappen. De vraag die het nuttigst bleek was: "Is het nodig dat dat gebeurt?" Als hij kon zeggen "Ja, want..." dan lieten we het staan. We hadden uiteindelijk nog negen 'hoofdstukjes' die het verhaal in zeer grote lijnen beschreef.

Het "doen". Hij moest het intypen in Word. En mama mocht er alle spellingsfouten uithalen, zei hij. Alleen was het al half acht. Zelf intypen was dus geen optie meer. Dus zetten we ons samen aan de computer en tikte ik letterlijk in wat hij zei. Ook een nuttige oefening. We gingen van begin tot einde en kwamen op een goeie halve bladzijde uit.

Dan begon het "nakijken". Zéér moeilijk en het meest tijdrovende gedeelte. Alinea per alinea keken we na of 1. alle informatie klopte, 2. er niet teveel informatie was, 3. er niet te weinig informatie was om het te kunnen begrijpen, 4. of alle zinsconstructies klopten en 5. of we het spannender konden maken.

Ik heb hem in dit hele proces alleen maar begeleid. Na een tijdje kwam hij echt op dreef en zorgde hij al eens voor alternatieve woorden. Ik vroeg hem om 5 synoniemen te gebruiken voor 'racer'. Hij kwam o.a. met 'bestuurder', 'chauffeur', 'man'... Hij heeft het echt goed gedaan. Het resultaat mag er zijn!

's Avonds in zijn bed vroeg hij mij met blinkende ogen of hij een kans maakte om te winnen. Ik vroeg hem of hij zelf vond dat hij het verdiende om te winnen. Stel nu dat er een meisje was dat een verhaal helemaal zelf had geschreven en dat was ook goed, zou die dan geen betere winnaar zijn? Hij knikte, hij begreep het.
"Want ja," voegde hij er nog aan toe, "wat heb je nu aan een prijs die je niet zelf gewonnen hebt?" :-)

Lesgeven

Er is heel veel gebeurd de voorbije weken, maar het werd toch allemaal wat overheerst door mijn zoektocht naar een stageschool. Vorig jaar had ik de luxe gehad om op één-twee-drie een school te vinden: de eerste school waar ik naar belde (op 10 meter van ons deur nota bene) zag het al zitten. Hoe anders ging het dit jaar. Ik denk dat ik minimum vijftig mails heb rondgestuurd, eerst naar de scholen van ons dorp en de dorpen rond ons, dan naar de gemeente, dan naar alle andere deelgemeenten, dan naar de deelgemeenten van de naburige gemeenten, enz. Op den duur waren de scholen die ik aanschreef al 50 km ver. Ik werd licht wanhopig, panikeerde zelfs, want voor 5 november moet ik een stageschool vinden waar ik mijn eindstage kan doen: het is een absolute voorwaarde voor het behalen van mijn diploma leerkracht lager onderwijs eind dit schooljaar.

De reden dat het allemaal zo moeilijk ging is dat elke school in deze regio een stagecontract heeft met de normaalschool 20 km verderop. Anders dan wij moeten die studenten niet zelf een stageschool zoeken maar wordt dat voor hen geregeld. Beseffen zij wel wat een cadeau dat is? Bijna allemaal antwoordden de scholen dat ze geen plaats meer hadden door dat stagecontract. Ik kon wel huilen. Een zeldzame directeur wilde mijn vraag overwegen, maar ik had er al niet veel hoop meer op.

Gisteren kreeg ik dan eindelijk het verlossende nieuws: er was een school die niet vol zat met stagiairs van de normaalschool, maar een plaatsje had. Ik kan niet beschrijven wat een last er van mijn schouders is gegleden! Ik mag lesgeven in het tweede leerjaar, het is een klein en volgens de juf heel gezellig klasje. Ik kijk er echt naar uit, en heb er heel veel zin in!

Toen ik het nieuws aankondigde aan Wouter, en hem vertelde dat ik eind dit jaar mijn diploma ga hebben, als alles goed gaat, vroeg hij of dat betekende dat ik vanaf volgend jaar juf ben.
"Ja," antwoordde ik, "maar dat betekent natuurlijk niet dat ik ga lesgeven."
"Waarom niet?" wilde hij weten.
Nu heb ik daar allerlei redenen voor, en één daarvan is ongetwijfeld (en niet in het minst) dat ik mijn huidige werk graag doe. Maar dat vond ik nogal moeilijk uit te leggen, zo snel en ineens, dus koos ik voor: "Niemand zegt dat ik een school in de buurt kan vinden die juffen nodig heeft hé."
"O, maar dat is niet moeilijk hoor! Volgend jaar gaat mijn juf op pensioen, dus jij kan dan juf van het vijfde worden!"

Schitterend hoe eenvoudig de wereld voor een tienjarige nog is. Wellicht zeg ik dat over twintig jaar van mijn huidige wereldje ook. Binnenkort word ik dertig! Hopelijk blijkt de wereld die dag niet hopeloos veel gecompliceerder te zijn dan ik altijd heb gedacht! ;-)

Papa schreef het al op zijn blog (Weekend en Verdriet): één van Wouters vriendjes is vorige week gestorven. Net zoals papa wil ik over de details niet veel kwijt, om privé-redenen, maar de schok was voor ons allen toch ontzettend groot.

Hoe blij waren we dat we hem zelf het nieuws konden vertellen op zondag, en dat hij het dus niet moest horen van zijn klasgenootjes. Zo konden we hem ergens al een stukje op weg zetten in het verwerkingsproces...

Doorheen de voorbije week groeide langzamerhand het besef bij hem dat zijn vriendje echt wel gestorven was en dat dat betekende dat hij niet meer terug zou komen. Op zijn school werd erover gepraat, maar ik heb de indruk dat dat niet erg intensief was. Tenslotte was het een kindje van zijn vorige school. Daar was wel slachtofferhulp, om de kinderen op te vangen. Ik hoop dat de kinderen er iets aan hadden. Ik weet alvast dat één kindje thuis was gaan vragen "wat die kwamen doen". Het was voor hem in elk geval al geen optie om te praten over verdriet met een volslagen onbekende.

Donderdag kregen we van de buurvrouw een telefoontje met de vraag of we ook zouden gaan groeten. Papa was me vergeten vertellen dat dat donderdagavond was. Snel besliste ik dat we samen zouden gaan en Wouter zouden meenemen. Onderweg probeerde ik Wouter een beetje voor te bereiden op wat hij te zien zou krijgen. Dat lukte ten dele. Ik kon hem onmogelijk voorbereiden op de schok die hij ervaarde toen hij zijn vriendje zag liggen, met knuffels en speelgoed.

Papa schrok achteraf wel erg toen ik hem vertelde dat Wouters vriendje lag opgebaard in het rouwcentrum. Hij trok meteen mijn besluit om Wouter mee te nemen in twijfel. Had dat wel gemoeten? Had ik dat verwacht? Jazeker, zo gaat dat toch? Ik dacht dat hij dat ook wist? Hij heeft in elk geval Wouter die avond moeten opvangen, want ik moest vrij snel na het groeten naar het oudercomité. En ook al vond ik ze samen in bed toen ik thuiskwam (Wouter had blijkbaar eventjes een veilig plekje nodig), hij was er eigenlijk wel goed aan toe. Een hele hoop waarom-vragen heeft hij die avond gesteld. Op heel wat van die vragen hadden we geen antwoord, maar dat moet niemand van ons verwachten.

Het was niet moeilijk om Wouter te overtuigen om mee te gaan naar de begrafenis. Papa had hem de vrije keuze gelaten. Ik vertelde hem waar het op neer zou komen, waarom mensen begrafenissen houden, en dat het goed voor hem zou zijn om mee te gaan. Kwestie van afscheid te nemen van zijn vriendje. Hij zou horen wat zijn vriendje had betekend voor andere mensen. Hij zou zelf ook afscheid kunnen nemen, temidden van een hele gemeenschap.

De dienst zelf was prachtig. Pluim voor de juf, die samen met de kinderen van zijn klas heel de begrafenismis had georganiseerd. Het was een herinnering aan de dingen die zo typisch waren aan het overleden kind, goeie dingen, maar ook minder goeie, maar steeds met een optimistische inslag. Het inspireerde Wouter om in de daaropvolgende dagen ook te vertellen over dingen die hij had meegemaakt met zijn vriendje. Vroeger hebben ze echt heel veel met elkaar gespeeld en dat draag je mee. Het viel me op dat de dingen die hij vertelde leuke dingen waren. Misschien volgen er nog minder leuke herinneringen ook in de komende dagen. We zullen zien.

Na de begrafenismis werd een witte ballon vol boodschapjes de lucht in gestuurd, samen met allemaal kleine witte ballonnetjes, op zoek naar het vriendje dat we zelf nooit meer zullen ontmoeten...

Veranderingen

Zoals papa al aangaf op zijn blog, zijn de kinderen vorige week woensdag dus veranderd van school. Een hele aanpassing. Het is al moeilijk om je aan te passen als je begint op maandag 3 september, maar onze kindjes zijn eerst nog twee dagen naar hun oude school gegaan.

Jullie hebben misschien hartelijk gelachen toen je op papa's blog las hoe ik de dag ervoor nog had geschreven dat we echt achter het leefschool-systeem staan. Hun nieuwe school is helemaal geen leefschool, maar een klassieke vrije basisschool. Het lijkt een contradictie te zijn, dat ik 's morgens nog schrijf hoe goed leefscholen zijn en 's avonds samen met papa beslis om er weg te gaan. Maar dat is het helemaal niet, ik ben nog steeds overtuigd van de grote waarde van leefscholen, want men biedt er een menselijke en kindgerichte manier van leren. Elk kind is verschillend, dus elk kind wordt anders benaderd en gemotiveerd. Het heeft onze kinderen alvast erg deugd gedaan om de vorige jaren daar mee te volgen. En uit de grond van mijn hart: onze Wouter zou helemaal onze Wouter niet zijn zonder zijn jaren op de leefschool.

De beslissing viel dinsdagavond. We waren al aan verandering aan het denken in de zomervakantie. Vorig jaar was ik stage gaan doen op de vrije basisschool in ons dorpje, dus ik wist hoe het er daar aan toeging en ik wist ook op welke vlakken deze school van de leefschool zou verschillen. Ondanks onze tevredenheid over de leefschool, voelde ik sterk aan dat het tijd was voor verandering (ik ben nogal een gevoelsmens in mijn beslissingen - mensen die mij kennen kunnen dat bevestigen). Papa daarvan mee overtuigen bleek helemaal niet zo moeilijk te zijn.

's Woensdags stonden de kindjes en ik op. Beurtelings kwamen ze even bij mij in bed om het traditionele ochtendpraatje te doen. Eerst de kleinste. Ik kondigde hem aan dat we nu naar een nieuwe school zouden gaan. 'Cool!' reageerde hij. 'Is dat die school waar jij juf was?'
Net toen ik Pieter wegstuurde om zich klaar te maken, druppelde de grote binnen. Wouter had de verandering nog helemaal zien zitten toen het de avond ervoor nog een 'optie' was, maar nu de beslissing was gevallen sloeg de paniek toe. Een half uur lang praatte ik met hem, en probeerde ik hem ertoe te bewegen het minstens te overwégen. Het hielp niets. Hij maakte zichzelf zieliger en zieliger. 'De kindjes van die school lachen mij in het zwembad altijd uit,' huilde hij, 'dus daar wil ik helemaal niet naartoe-hoe-hoe...'

Rond acht uur kreeg ik hem zo ver dat we allemaal samen naar beneden zouden gaan en dat we het onderwerp even zouden laten rusten. De kinderen ontbeten, ik maakte hun boterhammen. Twintig minuten later was de sfeer helemaal anders. Ze zagen me boterhammen met kaas beleggen, en Wouter vroeg of hij een stuk kaas mocht hebben 'om zo op te eten'. Dat sta ik normaal nooit toe, omdat ik vind dat beleg op een boterham hoort en niet zo moet opgegeten worden. Dus hij wist dat hij wellicht een weigering kon verwachten. Tot zijn grote verrassing zei ik dat het goed was, 'maar,' voegde ik eraan toe, 'er hangt wel een voorwaarde aan vast.'
'O ja?' vroeg hij, 'welke dan?'
'Je gaat het vandaag minstens een kàns geven.'
Het was even stil, en toen begonnen zijn ogen te blinken. 'OK,' zei hij, 'maar dan moet het wel een gróót stuk kaas zijn hoor!'

Niet veel later (de kaas nog in de hand) stapten we het nieuwe schoolplein op. 'O kijk,' zei hij, 'daar loopt Bart, en daar is Emma, en Sofie ken ik ook... Dat zullen dan zeker de kinderen van de andere school zijn die me altijd uitlachen.' Het ijs was gebroken, de rest waren formaliteiten.

Het moeilijkste stuk van heel de dag vond ik toch het in de oude school gaan uitleggen dat we beslist hadden de kinderen uit te schrijven. Hoe leg je een 'buikgevoel' uit? Hoe leg je uit dat de oorzaak van de verandering niets te maken heeft met hun werk? Dat ze voor onze kinderen heel veel hebben betekend? Dat ze het vooral niet persoonlijk moeten nemen? Dat de leefschool moet blijven zoals ze is? Dat was echt heel moeilijk.

Eén ding staat vast, of ze me willen geloven of niet: we dragen alle juffen, meesters en begeleiders van de leefschool een warm hart toe. En voor iedereen daar: een heel erg welgemeende dankjewel voor alles wat jullie voor onze kindjes hebben gedaan!

Schoolresultaat

Jaja, en de herexamens zijn ook weer voorbij en hier is de uitslag van het volledige academiejaar:

- stage 11/20
- inhoudelijk expert godsdienst 14/20
- didactiek godsdienst 12/20
- LO (turnen) 10/20
- muzische vorming 1 13/20
- muzische vorming 2 13/20
- didactiek wiskunde 1 12/20
- didactiek wiskunde 2 10/20
- functioneren in een schoolteam 12/20
- inhoudelijk expert Nederlands 2 15/20

De vette zijn de herexamens. Allez, echt herexamens kan je 't niet noemen, 't waren eerder uitgestelde examens. Eigenlijk ging ik ervan uit dat het resultaat voor wiskunde beter zou zijn dan dat voor Nederlands. En zie nu...

Nu nog didactiek WO 2, didactiek Nederlands 2 en didactiek Frans. Voor WO zal er geen examen zijn, enkel taken en een 'bosklas-weekend'. In januari zijn er ook examentaken voor Nederlands en Frans. En dan nog een half jaartje stage en ik ben er. *oef*

De rode loper

Onze kinderen gaan naar school in het gemeenschapsonderwijs, naar een leefschool meer bepaald. Een keuze waar we echt achter staan, want er wordt een menselijke aanpak geboden die de kinderen op een positieve manier in het leven zet.

Het thema dit jaar in het gemeenschapsonderwijs: alle kinderen zijn VIP's. Ook de eerste schooldag stond in het teken van het thema. Voor de gelegenheid had het hele schoolteam een echte rode loper uitgerold. Er was aan één van de papa's, die ook fotograaf is, gevraagd om van elk kind een foto te maken. Elk kind kon zich dus even écht belangrijk voelen op de rode loper, wat de meesten veel plezier deed.

Pieter bleef echter dicht bij mij staan. Hij vond het allemaal nogal vreemd. Eerst was de zesde klas aan de beurt. Wouter ging mee met de vijfdes. Toen de vierdes. En Pieter kwam altijd maar dichterbij staan. Ik vreesde even dat hij niet meer zou willen... dus wees ik hem op de andere kinderen.

"Kijk," zei ik, "al die kindjes vinden het héél leuk om belangrijk te zijn. Die rode loper leggen ze alleen voor echt belangrijke mensen, en vandaag zijn jullie dat."
Hij was nog niet helemaal overtuigd, maar hij ontspande wat toen hij zag dat de meesten het erg leuk vonden.
"Wil jij niet beroemd worden?" vroeg ik hem nog.
Verstoord keek hij me aan. "Nee mama," zei hij toen resoluut, "ik wil dokter worden!"
"Misschien kan je dan wel een beroemde dokter worden," probeerde ik nog, maar neen, mama's advies had afgedaan. Ze kende er duidelijk niets van.

Dan maar de grote broer. Daar had hij wat meer vertrouwen in. Hand in hand gingen ze aan het begin van de loper staan. Ik zei nog tegen Wouter: "Als hij het alleen durft, laat je hem alleen gaan!" Wouter knikte. Hij begreep het. En het lukte! Helemaal alleen liep Pieter de rode loper af en werd gefotografeerd. Het is een mooie foto geworden - ze zijn al te bezichtigen aan het uithangbord van de school!

Maar hoe trots ben ik op Wouter, die inzicht heeft getoond in de 'psychologie van de vijfjarige'! Zo kon hij het zelf zien: door niet mee te gaan, maar gewoon ruggesteun te bieden (en daarbij respect te tonen voor de mogelijkheden en moeilijkheden van zijn broertje) heeft hij zijn broer eigenlijk de streep over geholpen. Schitterend!

Comment je m'appelle?

Ongelooflijk maar waar, maar onze gasten zijn aan het zàgen om terug naar school te kunnen. Voor Wouter gaat het vooral over het feit dat hij nu Frans zal leren. En Pieter? Die zal ook Frans leren dit jaar, want vanaf dit schooljaar krijgen alle kinderen in de derde kleuterklas een soort basis-Frans.

Wouter was erg aan het zeuren, dus heb ik hem al een paar woorden Frans geleerd. Hij vond het héél erg tof, zo bleek.
"Comment tu t'appelles?" vroeg ik hem.
"?"
"Ik vroeg net hoe je heet."
"O. Euh... Wouter!"
"Neenee, je moet antwoorden met een Franse zin. Je m'appelle, en dan zeg je je naam. Opnieuw. Comment tu t'appelles?"
"Je m'appelle Wouter."
"Goed zo," zei ik. "Nu een andere. Als je in het Frans wil zeggen hoe oud je bent, dan zeg je eigenlijk welke leeftijd je hebt. Dat is moeilijk. Iedereen vergeet dat. Dus je zegt: j'ai neuf ans. Maar als ik dat wil weten, vraag ik jou: Quel âge as-tu? We proberen. Quel âge as-tu?"
"J'ai... mama, wat was dat ook alweer? O ja, neuf ans."

Zo gingen we een tijdje door. Ik stelde de vragen door elkaar en liet hem de vragen ook aan mij stellen. En dat ging goed. Tot ik vroeg: "Comment je m'appelle?" Die had hij nog niet gehoord. Ik hoorde zijn verstand kraken en ratelen. Hij zweeg. Ik zei dat dit een moeilijke was. Aha, zag ik hem denken, ruikt dit naar een uitdaging?

Ik vroeg hem opnieuw: "Comment je m'appelle?"
"Hebt gij geheugenverlies of zo?" vroeg hij nu. "Tu t'appelles mama!"
Voilà. Voortaan heeft hij een mama met geheugenverlies.

De Pikkel en de Wob

---
Een wob mufte zijn frinse fruin.
Een pikkel beunde snerp in de fruin van de wob.
"Groes mijn bale fruin", loeg de wob biest, "mijn fruin is een frins".
"Proest bedaan", makkelde de pikkel.
"Mart jij benedel geen lijpjes?"
"Ik mart geen rotse pikkels", slukte de wob biester.
---

Dit stukje staat ergens in mijn cursus "Leesonderwijs" en toont aan dat je enkele vragen over een tekst kan beantwoorden zonder dat je hem begrijpt. Het gaat dan wel over vragen die over letterlijke weergave van de tekst gaan (wat mufte de wob? hoe beunde de pikkel in de fruin van de wob? enz.). Dit soort oefeningen noemden we vroeger nogal eng 'begrijpend lezen'.

Mijn vraag aan jullie - omdat ik dit echt een grappig tekstje vind - is de volgende: wat lees je in deze tekst? Wat zie je voor je als je leest hoe een pikkel snerp in de fruin van de wob beunt? Vertaal het eens naar de situatie die je voor je ziet, in Nederlands dat voor iedereen te begrijpen is? Laat je niet beïnvloeden door de anderen! Ik ben benieuwd... ;-)

Schoolresultaat

Dit is - opnieuw - een beetje naast de kwestie in deze blog, maar aangezien mijn opleiding veel te maken heeft met Wouter wil ik toch kort even uitwijden over mijn rapport van de voorbije examenperiode.

11/20 = Didactische stage 1
12/20 = Didactiek Godsdienst
14/20 = Theorie Godsdienst
10/20 = Didactiek Turnen
13/20 = Muzische Vorming 2
12/20 = Functioneren in een schoolteam

Didactiek Wiskunde 2 heb ik niet afgelegd, dus heb ik in augustus twee examens "in te halen".
Het einde is nu echt wel in zicht... Volgend jaar alleen nog didactiek Frans, didactiek WO 2 en didactiek Nederlands 2. En stage uiteraard... Dat doet goed!

Help, Wouter ligt niet in zijn bed!!

Toegegeven, ik had net iets teveel gedronken (een palmke of drie) op de badmintonclub-jaarafsluiting-drink. En ik was niet meer thuis geweest, want direct na mijn werk moest ik naar school om mijn resultaten te gaan halen en daarna ben ik zonder thuis te passeren naar de drink gereden. Maar 't is toch allemaal geen excuus...

Voor ik ga slapen ga ik de kinderen altijd onderstoppen. Kijken of ze wel goed toegedekt zijn, of alles nog okee is, een kusje geven. Pieter lag omgekeerd in zijn bed (hoofd-voeten omgewisseld), dus die trok ik recht, en toen klom ik op de ladder van het stapelbed om Wouter ook nog een kusje te geven... en vond een leeg bed!

In volle paniek - echt waar, dit kan ik niet beschrijven - vlóóg ik naar beneden om aan papa te melden: "Help, Wouter ligt niet in zijn bed!" Ik verwachtte dat hij zou rechtspringen, mee zou gaan kijken, ik zag al een helikopter boven ons huis cirkelen in het kader van een zoekactie... Papa schoot in de lach en zei: "Weet je dan niet meer dat hij op school is blijven slapen vandaag?"

O ja, dat was nog waar ook...

We slaan een jaartje over...

Elke keer als september eraan komt beginnen we weer aan het eindeloze puzzelwerk van de naschoolse activiteiten van onze twee rakkers, zodat het voor ons als werkende (en schoolgaande) ouders praktisch haalbaar blijft. Alleen werden we dit jaar gedwongen om in juni al te beginnen nadenken!

Op de infoavond over de beertjesmethode werd snel duidelijk dat Wouter volgend jaar twee uur revalidatie per week zal krijgen i.p.v. anderhalf uur. Deze twee uur zouden verspreid worden over maandag en vrijdag, en op woensdag is het dan anderhalf uur beertjesgroep. Tegelijk met de beertjesgroep ligt de AMV (notenleer) van volgend jaar, en als je geen AMV volgt kan je ook geen piano volgen. Tegelijk met de AMV op zaterdag was het ook nog eens tekenschool, en Wouter wil ook graag gaan voetballen. En Pieter wil natuurlijk ook blijven turnen op woensdag...

Je snapt het al, er moesten enkele pijnlijke beslissingen genomen worden... De AMV en de piano gaan er onverbiddelijk voor één jaar uit. De revalidatie gaat zowiezo helemaal door. Op zaterdag kan Wouter zijn creativiteit blijven botvieren op de tekenschool. En wat de voetbal betreft: daar doen we geen enkele toegeving als die iets anders in het gedrang brengt. Het is zo al belastend genoeg zeker?

Pfff, 't is toch elke keer weer een gedoe!