Huiswerk

Gisterenavond zitten we gezellig aan tafel te eten. Gezien het einde van de krokusvakantie dacht ik dat we de kinderen best al een beetje konden voorbereiden op het feit dat ze er weer vroeg uit zouden moeten om naar school te gaan. Terwijl we erover praten, komt papa op het idee om Wouter te vragen: "Je had toch geen huiswerk dat je nog niet gemaakt hebt?"

Wouter schrikt. Húíswerk. Shit. Vergeten. Oei. "Jamaar, dat ben ik vergeten," zegt hij dan maar. Er is geen verweer mogelijk, hij is het ook wel echt vergeten. Wij kijken naar elkaar. Dat kind heeft een hele vakantie lang blijkbaar geen seconde aan de school gedacht. Niet slecht eigenlijk. Maar echt goed kun je 't ook niet noemen.

Gevolg: papa heeft tot 21u samen met Wouter woordenschatoefeningen zitten maken (het was de bedoeling dat hij alle woorden opzoekt in het woordenboek en dat had hij natuurlijk niet gedaan) en krantenartikels voor godsdienst gezocht. Tot hun beider wanhoop... Maar vandaag kan hopelijk gestart worden met een nieuwe lei.

Mijn bijzonder brein

Het is lang zo geweest dat alles wat er te vinden was over ADHD (boeken, al dan niet wetenschappelijke artikels, diagnosemethodes, analyses...) geschreven was door niet-ADHD'ers. Vanzelfsprekend krijg je dan een nogal eenzijdige kijk op de aandoening.
De Koning Boudewijnstichting heeft daar iets aan proberen doen. Ze maakte o.a. deze twee publicaties die zeer de moeite zijn en passen in een poging om jongeren zélf aan het woord te laten over hun ADHD, in plaats van dat over te laten aan ouders, opvoeders en onderwijzend personeel. De brochures kan je ook zelf downloaden door hier op de foto te klikken. Meer info kan je vinden op deze pagina van de website van de Koning Boudewijnstichting. Veel leesgenot!

Ik wil ook nog vertellen over iets dat deze ochtend gebeurde. Je ziet op de cover al dat de 2e brochure vol gekleurde tekeningen staat. Die zijn allemaal door ADHD-kinderen getekend. Toen ik er vanmorgen doorheen bladerde, vroeg Pieter wat ik aan het lezen was. En ik antwoordde nogal vaag dat het een boekje was dat ik gekregen heb. Waarop Pieter zei: "Ja, een boekje over de tekeningen van Wouter!" Hoe heeft die kleine pruts dat gezien? De conclusie dat ADHD-kinderen op een gelijkaardige manier tekenen is wellicht te overhaast, maar ik ken geen "normaal" kind dat tekent zoals Wouter tekent. Dus misschien toch...?

Complimentjes

Ik doe altijd mijn best om negatieve uitspraken naar de kinderen toe af te wisselen met positieve uitspraken - hoewel ik moet toegeven dat ik daar lang niet altijd in slaag en er soms zelfs jammerlijk in misluk...

Vooral Pieter is nog zeer gevoelig voor complimentjes en wil vaak horen dat hij goed bezig is, want hij doet ook echt wel zijn best om alles zo goed mogelijk te doen, tot in de details. Wouter lijkt mijn complimentjes vaak te willen pareren met kritiek naar zijn broer toe.

Misschien vindt hij wel dat ik Pieter teveel complimentjes geef? Nochtans doe ik dat voor beide kinderen ongeveer evenveel! Maar wat meer meetelt, denk ik, is dat een 9-jarige zich totaal niet kan spiegelen aan het soort complimentjes dat we aan Pieter geven, voor bijvoorbeeld 'flink eten', 'niet morsen aan tafel', 'je schoenen zelfstandig aandoen', 'je luier zelf in de vuilbak gooien'...

Pieter complimentjes geven is natuurlijk gemakkelijker, en Wouter lijkt er niet altijd behoefte aan te hebben. Toch is dat laatste slechts schijn, want hij heeft ze even hard nodig als Pieter. Ook hij wil horen dat hij goed bezig is. Ook hij doet zijn best om de dingen naar best vermogen te doen, ook al heeft het soms minder zichtbaar resultaat dan bij Pieter. Maar wij kennen zijn beperkingen en zien wél dat zijn inspanningen nu écht beginnen lonen, en dat zeggen we hem ook.

Vanmorgen gaf Wouter ineens spontaan een compliment aan Pieter. Pieter gaat sinds een maand of drie niet meer de trap af met twee stappen per tree, maar met één. Daardoor kan hij nu aan een behoorlijke snelheid naar beneden komen. Het was Wouter opgevallen, en hij zei: 'Waw Pieter, zo rap heb ik je nog nooit een trap zien afkomen!' Pieter glom van trots!

In het naar buiten gaan vroeg ik Wouter of hij gezien had wat voor effect zijn woorden op zijn kleine broer hadden gehad. Pas toen realiseerde hij het zich: Pieter kijkt echt naar hem op en doet de dingen weer beter als hij er de appreciatie van zijn grote broer bij heeft.

Weer een stapje in de goede richting!

Logeerpartij

Wouter was deze avond weer "cold turkey" - zo noemen wij het als zijn medicijnen uitgewerkt zijn en hij een beetje controle verliest over wat hij allemaal zegt en doet. Ik denk dat zijn toestand dan nog het best te vergelijken is met iemand die een kléín beetje teveel gedronken heeft. ;-) Dit weekend is hij ook gaan logeren bij zijn 'speciale tante' - zijn meter dus, iets wat af en toe gebeurt en beide partijen voor niet al te lange tijd wel leuk lijken te vinden. :-)

Acht uur.
"Mama, mijn buik is te dik."
"Hoezo, je buik is te dik? We kunnen je spieren erop tellen!" Leg dàt maar eens uit.
"Mijn tante heeft gezegd dat mijn papa zijn rug een put is waardoor zijn buik te dik lijkt. En dat is met mijn buik ook zo."
"Hmm, dat denk ik niet."
"Jamaar, iedereen vindt mijn buik te dik."
"Wat zeggen ze dan?"
"Ze zeggen dat mijn buik dik is. Maar 't zijn echt blinde stommeriken! Ze zien niet eens dat mijn rug een put is en daardoor mijn buik te dik lijkt."
"Als ze blind zijn, waarom vind je het dan zo belangrijk wat ze zeggen?"
"Maar mijn buik is echt te dik."
(Maakt het eigenlijk wel íéts uit wat ik hier zeg?)
"Je buitenkant is niet zo belangrijk, vriendeke, het gaat over hoe je vanbinnen in je hartje bent. Of je wel goed zorgt voor andere mensen."
"Dat doe ik wel."
"Ja, dat weet ik. Maar weet je wat? Mooie mensen zorgen niet beter voor andere mensen, die zijn veel te druk bezig met kijken of ze nog wel mooi genoeg zijn. Dat is tijdverlies. Jij zorgt wél goed voor andere mensen, dus hoef je niet druk bezig te zijn met te kijken of je ook nog eens mooi bent."
Hij knikt, hij begrijpt het.
"Weet je nog eens wat? Sommige kindjes van elf jaar vinden zichzelf te dik. En weet je wat ze dan doen? Ze stoppen met eten. Dat is natuurlijk héél ongezond. Als je ooit denkt dat dat een goed idee is, kom je eerst bij mij, afgesproken?"
"Oké."

Half negen.
"Wouter, het is tijd om te gaan slapen."
"Maar allez, nu al, waarom moet ik nu al gaan slapen?"
"Wouter, wanneer ben je gisteren gaan slapen?"
"Tien uur... Bij mijn tante mag ik altijd lang opblijven!"
"Welaan dan, dan is het nu zéker dringend tijd om te gaan slapen, want morgen moet je weer vroeg opstaan."

Niet veel later.
"Mama, ik wil dat mijn speciale tante mij adopteert."
"O?"
"Ja, want ik vind mijn broertje zo vervelig."
"Maar Wouter, dat is toch niet eerlijk? Dus dan moet ik jou altijd maar missen omdat jij je broertje vervelend vindt?"
Stilte.
"Bij mijn tante mag ik veel meer Playstation spelen. En langer opblijven."
"Ha ja. Dat is wel waar. Maar denk je dan, dat als je daar woont, dat je daar alle dagen 8 uur per dag Playstation mag spelen? En alle dagen tot tien uur mag opblijven?"
Stilte.
"Kom, geef iedereen maar een zoen."

Hij denkt er vast het zijne van.

Valentijn

Wij doen niet zo mee aan dat platte commerciële gedoe dat ieder jaar erger lijkt te worden en 'Valentijn' heet. Net alsof je elkaar minder graag ziet tijdens de andere 364 dagen van het jaar. En wat oorspronkelijk wellicht een mooi initiatief was, een "feest van de liefde", is nu vervallen tot iets als een feest waarbij het toegelaten is om allerlei seksuele en erotische uitlatingen te doen, tot het weggeven van gratis ribbelcondooms toe. Kortom, we doen er niet aan mee.

Tot ik thuiskwam gisterenavond. Het begon al in de auto. Ik was Wouter gaan afhalen van de notenleer. Toen we bijna thuis waren, zei hij ineens: "Mama, papa heeft een móóie verrassing voor u!" Manlief had extra lekker eten in huis gehaald en zowaar, ik kreeg zelfs een zoentje. Maar toen haalde hij iets anders vanachter zijn rug: een mooi kartonnen bordje met twee origami-kraanvogels erop gekleefd en heel veel rode glitters...

Wat bleek? Wouter was bang geweest dat papa niets zou hebben voor mama, dus had hij in de woensdagnamiddagopvang een cadeautje gemaakt! Ik vroeg hem nog of hij dan ook een héél klein beetje mijn valentijn was, maar daar was absoluut geen sprake van!

Ik vond het toch héél lief!!

Vuurtje

Vervolg op mijn verhaal van gisteren. Beter resultaat deze keer, dankzij mijn kort gesprekje met Wouter gisterenavond, waarin ik hem vroeg om Pieters vervelende tussenkomsten zoveel mogelijk te negeren. Ik beloofde hem dat ik er wel op in zou gaan, dat ik zou ingrijpen als het nodig was.

Hij heeft met een vrij goed resultaat geprobeerd om dat te doen. Maar bij het opstaan bleek dat enkele details nog niet helemaal duidelijk waren. Pieter riep vanuit een andere kamer: "mama, waar is mijn onderbroek?" of zoiets. En ik riep terug: "gewoon naast de kast!" waarop Wouter vroeg: "Maar mama, gingen we hem niet negeren vandaag?"

Ik schoot in de lach, en zei: "Hmm, dat is waarschijnlijk een goed idee. En dat gaat dan zo. Pieter roept: 'Mama, ik heb een lucifer gevonden!'. Ik zeg niets. 'Mama, het doosje is er ook bij!'. Stilte. 'Mama, je kan daar een vuurtje mee maken!'. Weer stilte. 'Mama, kijk eens, ik kan al een papiertje in brand steken!'. En nog altijd stilte." Ik vroeg Wouter of voortdurend negeren écht een goed idee zou zijn. Neen, dat moest hij wel toegeven. Maar ik vond het wel ontzettend grappig!

Hij is zo rechtlijnig in zijn denken, het is ofwel wit of zwart. Stilletjes aan leren we hem kennis maken met nuances grijs. Maar als je wereldbeeld bestaat uit wit en zwart is het niet altijd makkelijk om grijs te zien...

Strubbelingen

Pfffff... Waarom gaat dit zo up en down? 't Was gisterenochtend en deze ochtend weer chaos ten top. Pieter commandeert Wouter rond, en Wouter commandeert Pieter rond. En allebei negeren ze mijn tussenkomsten zoveel mogelijk.

Maandagavond heb ik Wouter - in overeenkomst met de vorderingen die hij de voorbije twee weken heeft gemaakt - zelf verantwoordelijk gesteld voor op tijd komen. Hij was immers uitgekeken op het vermomde strafsysteem (op tijd komen = niet een kwartier vroeger in bed vliegen), iets waar ik zeer goed kan inkomen. Ik heb hem gezegd dat hij mag proberen om 's ochtends zelf zijn tijd in te delen, zodat hij op tijd is. Samen hebben we ook afgesproken dat zijn Playstationtijd van die dag gehalveerd wordt als hij te laat op school komt.

Pieter begrijpt daar natuurlijk niets van. Waarom wordt hem nog verteld wat er eerst moet gebeuren en Wouter niet? Het argument 'Wouter is al 9' vindt absoluut geen ingang bij een kleine dominante kleuter als Pieter. Hij is óók al groot, toch? Gevolg van dat onbegrip is wellicht zijn bemoeienissen. Hij reageert precies zoals Wouter al die tijd ook deed: "als mama niet reageert, doe ik het wel!" En daar wordt Wouter natuurlijk onnozel van.

Ik ga het 'nieuwe' systeem nog tot het einde van de week een kans geven. Zien of het Wouter lukt om zichzelf op tijd te laten komen. Zien of Pieter het systeem toch oppikt op één of ander moment. Want ik heb niet veel zin om me door een kleuter te laten tegenhouden in mijn pogingen om Wouter op een gerichte manier verantwoordelijk te stellen voor zichzelf.

Knuffeltijd

We leggen de kindjes normaal op zo'n uur in bed dat ze er 's morgens op eigen tempo uit kunnen komen zonder te laat te zijn. Meestal worden ze samen rond 7u30 wakker, maar tegenwoordig vindt Pieter het niet leuker dan ruim vóór zijn broer de kamer uit te sluipen en nog even te komen knuffelen met mama. En dan doen we van die weetspelletjes: welke dag komt na donderdag? Welke dag komt vóór vrijdag? Welke dag zit tussen dinsdag en donderdag? Hij vindt het fantastisch.

Vorige week had ik de fout gemaakt om een uitzondering op de regel te maken en Pieter TV te laten kijken zolang Wouter of ik niet beneden waren. Wouter werd pas twintig minuten later wakker... om te beseffen dat hij net twintig minuten TV had gemist.

Net nadat ik Pieter met instructies naar beneden had gestuurd (je kleertjes liggen klaar op de stoel, ga je maar aankleden en tegen dat je daarmee klaar bent zullen mama en Wouter er ook zijn zodat je kan eten) kwam Wouter de kamer binnen. Hij was net wakker geworden en schoof ook mee het bed in. We hebben zeker vijf minuten gewoon geknuffeld. Schitterend. Ik was vergeten dat hij dat kon... en hoe belangrijk het is voor ons beiden.

Rustig...

Deze week is Wouter - zoals papa ook al schreef - rustig. Niet gedwee, niet onmondig, maar gewoon rustig. Alsof hij eindelijk, na al die tijd, vertrouwen in het leven heeft gevonden. Het is een ander soort rust dan wat je krijgt van zijn pilleke. Het is een rust die vanuit zichzelf lijkt te komen. Hij kijkt naar wat voor hem ligt en durft het aan. Hij is niet meer zonder reden jaloers op zijn broer. Het is hier veel rustiger in huis en het is een plezier om naar hem te kijken!

De hele school is trouwens bezig met het breien van een soort schoolsjaal, als ik het goed hebt begrepen. Bedoeling is dat de hele blok in één warme sjaal gehuld kan worden, in het teken van de dikke-truien-dag waarop ze ook de verwarming een graadje lager zullen zetten. De juf zei deze week tegen papa dat ze hem tijdens de speeltijd naar buiten moet sjótten sinds hij kan breien. Ook vingerhaken doet hij graag. Gisterenavond kwam hij trots meer dan een meter haakwerk tonen. En intussen blijft hij maar stappen vooruit zetten en mag hij om de tien stappen iets uit de klasgrabbelton pakken... Echt geweldig.

Heeft het te maken met de uitleg die ik hem vorige week na het oudercontact heb gegeven? Misschien. Maar veel waarschijnlijker hebben alle inspanningen die we met alle partijen hebben geleverd - wij als (groot)ouders, de juffen op de school en iedere volwassene die hem op één of andere manier begeleidt - eindelijk vrucht dragen.

Ontploffing

Nietsvermoedend kwam ik maandagavond thuis van mijn werk. Het was rustig thuis: papa was aan de computer een paar dingen aan het regelen en de kindjes waren boven Playstation aan het spelen. Iedereen had al gegeten en ik suggereerde dat papa met Wouter wel al bijna op weg naar de muziekschool zou moeten zijn.

Dus papa belde met onze interne telefoon naar boven: nu onmiddellijk naar beneden komen. Iemand (ik weet niet wie) begon te discussiëren maar papa herhaalde zijn opdracht en legde in. Eenmaal beneden bleek dat ze 't weer "in hun vel hadden hangen". Pieter was moe, Wouters pilletje was uitgewerkt - neen, dat is geen excuus, maar gewoon een objectieve observatie - en ze zochten elkaar in hun miserie op.

Wouter liet de deur openstaan, waarop Pieter van zijn oren maakte "dat het heel koud gaat worden in onze living", wat Wouter natuurlijk absoluut niet aanstond. Net op het moment dat ik mij omgedraaid had om Pieter onder zijn voeten te geven, liep Pieter langs de zetel naar papa, deed Wouter een stapje naar voor en... viel Pieter languit op de grond.

Wat lààg, dacht ik, en schoot op de twee kinderen toe. Ik was ra-zend. Wouter leek de aanleiding, maar Pieter had minstens evenveel schuld. Dit was absoluut NIET wat ik verwacht van Pieter OF Wouter, pilletje of geen pilletje, impulsief of niet impulsief, moe of niet moe! Dit was gewoon overduidelijk en zichtbaar treitergedrag dat niet door de beugel kon, van allebei... Ik heb geroepen, getierd! Dit was iets waar ik echt niet mee om kon.

Het was eveneens het zoveelste geval waarin Wouter het heft in eigen handen had genomen zonder af te wachten of wij Pieter wel of niet zouden straffen. Dat frustreerde me nog het meeste, besefte ik gisteren. En het ergste? Hij was me maar een fractie van een seconde voor, en heeft de prijs daar natuurlijk voor moeten betalen.

Pieter is in zijn bed gevlogen en moest er niet meer uitkomen. Het was een zielig hoopje ellende dat ik achterliet, en dat is natuurlijk erg, maar wat mij betrof was er op dat moment geen enkel compromis mogelijk. Wouter is naar de muziekschool vertrokken en heb ik de rest van de avond ook niet meer gezien. En dat was maar goed ook.

Papa's reactie? Die was compleet verbluft. Hij had de hele namiddag blijkbaar alleen maar engeltjes gezien. Tsja.

Oudercontact

Meestal is het oudercontact iets waar ik een beetje bang van ben - niet dat ik schrik heb van de juf, maar ik vraag me dan altijd af wat we nu weer te horen gaan krijgen. Tot hiertoe is dat gelukkig geheel onterecht gebleken, want het is steeds een vruchtbare dialoog tussen een aantal mensen die het beste voor onze Wouter willen.

Blij verrast was ik toch toen bleek dat Wouter de laatste weken nogal zijn best doet in de klas! Hij werkt mee, beantwoordt de vragen, maakt zelfs méér dan zijn groene oefeningen alleen als het hem een beetje meezit. Hoe en wanneer zijn we - en met "we" bedoel ik àlle betrokken partijen - tot hem doorgedrongen? Dat is altijd een vraagteken als we ineens merken dat onze inspanningen lonen, zonder echt aanwijsbare reden. Eén opmerking had de juf wel: hij schrijft niets op, waardoor ze moeilijk kan controleren of hij de leerstof begrepen heeft.

Naar aanleiding van het oudercontact was Wouter natuurlijk heel nieuwsgierig wat de juf over hem gezegd had. Ik gaf door dat ze heel blij was met de inspanningen die hij de laatste weken doet, en dat hij op die weg moet verdergaan. Ik heb hem ook gezegd dat het enige dat hem eigenlijk nog écht ontbreekt, de vaardigheid is om dingen neer te schrijven. Maar waarom moet dat dan, vraagt hij me telkens weer. Dat is zo typisch aan Wouter: altijd maar vragen stellen van het hoe en waarom van de dingen.

Ik heb hem zo goed en zo kwaad als het ging duidelijk gemaakt hoe ons schoolsysteem in elkaar zit en hoe hij daarin past... Dat elk jaar eigenlijk een voorbereiding is op het volgende. Dat de juf hem heus geen dingen zal vragen die nutteloos zijn, en als hij ze wel nutteloos vindt kan hij dat op een beleefde manier aankaarten. Ik heb hem proberen uitleggen waarom hij al die dingen die hij moet doen nodig zal hebben en wat hij er over tien jaar mee zal moeten kunnen. (Alleen dankzij mijn opleiding heb ik die analyse kunnen maken: als we niet stelselmatig hadden geleerd om vaardigheden en kennis in brokken op te delen, zou ik dit ook niet aan mijn kind kunnen uitleggen. Om maar te zeggen...) Zijn mond viel open van verbazing - zo had hij het nog nooit bekeken.

Op het gesprek met het revalidatiecentrum (nu toch al drie weken geleden) voelden we aan dat voor hem de zin van de dingen heel belangrijk is - voor wie niet, trouwens - in die mate zelfs dat hij niets doet zolang een activiteit niet zinvol is voor hem. Elk kind vult die 'zinnigheid' op een andere manier in, voor hem betekent het wellicht vooruitdenken naar later. En als dit besef hem zal helpen om zijn schoolloopbaan te vergemakkelijken en zijn resultaten te verbeteren, dan zijn we weer een stapje dichter bij ons doel.